Órættvísi avdúkað: Eitt ár við palestinskari
líðing, politiskum dupultmorali og
fjølmiðlaósketni
Ingi Reinert Gásadal
Oktobur 2024
3
Innihald
1 Inngangur 5
2 Terrorisma? 10
3 Deyðstøl 16
4 Propagandauppáhald 20
5 ST aðalfundurin 28
6 Atltjóða lóg: ST, ICJ og ICC 29
7 Vesturlendska ávirkanin 40
8 Fjølmiðlar og bias 42
9 Landsstýrið og fordøming 49
10 Niðurstøða 53
11 Stuttar notur um hetta seinasta árið 54
A Orðalistar 83
B R Kota 84
4
1 Inngangur
eitt ár er liðið, síðan Hamas og aðrir vápnaðir felagsskapir brutu
úr Gasageiranum, og eftirfylgjandi týningarkríggið hjá Ísrael brast
á, er umráðandi at hava skil á, hvat er skeivt, hvat er rætt, og hvat
vit enn ikki vita. Hetta er endamálið við hesum teksti. Endamálið
kann lýsast sum ein samanumtøka av seinasta árinum í miðeyðstri
ella vestur Asia, t.e. frá oktobur 2023 til oktobur 2024, við keld-
um, sum eru lættar at fylgja, og hava støði í veruleikanum. Í
eftirskriftini eru summar av umráðandi hendingunum eftir oktob-
ur 2024 gjøgnumgingnar.
Hesin tekstur hyggur ikki, sum so nógvir aðrir, at stríðinum, sum
eitt stríð millum líka partar, men við útgangsstøðinum, at hetta er
eitt stríð millum nógvar partar, og í vuðsheitum millum kúgara
og kúgað.
Endamálið er so nógv, sum møguligt, at halda okkum burtur frá
idealistisku epistemologiini, sum so ofta verður nýtt í greiningum
av stríðinum, tað er at halda okkum burtur frá at tosa í meta-
fysiskum abstraktiónum. Í staðin verður strembað eftir at taka
støði í materiella veruleikanum og umstøðum í miðeystri, serliga
hjá palestinum og øðrum í t.d. Libanon.
Endamálið við tekstinum er ikki at gjøgnumganga søguna í mið-
eystri, søguna um stríð millum Ísrael og Palestina, Ísrael og Hes-
bollah ella onnur, verða summar søguligar ávísingar. Kortini
er teksturin skrivaður við eini fatan av hesi søgu, og skrivaður við
útgangspunktinum, at flest øll hava nokk onkra fatan av søguni.
hetta er sagt, geri eg eitt undantak í innganginum, við at tosa
um nak av tí, sum eg síggi sum umráðandi faktorar við søguni
í nýggjari tíð. Ísrael hevur síðan 1967 hersett Gasageiran. Nógv
vilja vera við, at hersetingin endaði, Ísrael í 2005 tók búsetar-
5
ar og hermenn úr Gasageiranum. Tó, sum Amnesty International
og Human Rights Watch hava víst á, er Ísraelska ræðið á Gasa-
geiranum ein herseting. Ræðið á tí, sum kemur inn, tí, sum ferð
út og øðrum, vísir, at tað er ongin ivi um, at Gasageirin er her-
settur.12 Ísrael hevur stutt sagt ræðið á mørkunum til Gasageiran,
bæði á landi, sjónum, og eisini á loftrúminum. Eisini er Gasageirin
í Sameindu Tjóða(ST) høpi ein partur av hersettu palestinsku økj-
unum. Summi vilja vera við, at eftir fjórðu Geneve-konventiónini
krevur ein herseting, at hermenn eru til staðar og at Gasa tískil
ikki er hersett. Henda fatan er misvísandi, tí, at Ísrael hevur ræði
á hvussu nær við hegnið, sum umringar Gasa á landi, fólk koma,
tvs. kunnu skjóta tey, sum verða mett at koma ov nær, sum vit
sóu í 2018 friðarligar mótmælisgongur vóru í Gasageiranum.
Ein ST nevnd segði millum annað í niðurstøðuni av eini kanning
um hesar mótmælisgongur at:
The Commission found reasonable grounds to believe
that during these weekly demonstrations, the Israeli
Security Forces (ISF) killed and gravely injured civili-
ans who were neither participating directly in host-
ilities nor posing an imminent threat to life. Among
those shot were children, paramedics, journalists, and
persons with disabilities. 183 people were shot dead
1. Amnesty International, The Conflict in Gaza: A Briefing on Applicable
Law, Investigations, and Accountability, Heintað: 1. oktobur, 2024 (Amnesty
International, 2009), 7, https://www.amnesty.org/en/documents/mde15/
007/2009/en/.
2. Human Rights Watch, Human Rights Council Special Session on the
Occupied Palestinian Territories, July 6, 2006: Human Rights Watch written
statement, Heintað: 1. oktobur, 2024, 2006, https://www.hrw.org/news/2006/
07/05/human-rights-council-special-session-occupied-palestinian-territories-
july-6-2006.
6
and another 6,106 were wounded with live ammuniti-
on.3
Eisini verður sagt at:
The Commission found that the content and the app-
lication of the Israeli forces’ rules of engagement contri-
buted to the unlawful approach. ... Under these rules,
4,903 persons were shot in the lower limbs many while
standing hundreds of meters away from the snipers, un-
armed.4
Her er eyðsýnt, at hermenn eru til staðar.
Blokadan av Gasageiranum, sum hevur verið seinastu 16 árini,
hevur havt við sær Ísraelska politikkin, sum Ísraelski stjórnarráð-
gevin Dov Weisglass lýsti, sum:
The idea is to put the Palestinians on a diet, but not
to make them die of hunger.5
Henda inhumana blokadan, sum fekk fyrrverandi Bretska
premierministaran, David Cameron, at kalla Gasa eina ”Fongsuls-
legu” og Norman Finkelstein, ein av fremstu Gasa-serfrøðingum,
3. United Nations Human Rights Council, Detailed findings of the independ-
ent international commission of inquiry on the protests in the Occupied Palest-
inian Territory, Report A/HRC/40/74/CRP.2 (United Nations Human Rights
Office of the High Commissioner, 2019), https : / / www . ohchr . org / sites /
default/files/HRBodies/HRC/RegularSessions/Session40/Documents/A_
HRC_40_74_CRP2.pdf.
4. United Nations Human Rights Council.
5. BBC News, Israel forced to release study on Gaza blockade, Heintað: 1.
oktobur, 2024, 2012, https://www.bbc.com/news/world-middle-east-1997521
1.
7
at kalla Gasa eina ”konsentratiónslegu” er ikki einasta brotsverkið,
sum Ísrael hevur framt móti Gasa fyri 7. oktobur 2023. T
hava nevniliga verið periodiskar bumbingar av fólkinum í Gasa
ferð eftir ferð seinastu næstan 20 árini. Ísrael hevur fimm ferðir
millum 2005 og 2023 byrjað umfatandi bumbingar og kríggj í
Gasageiranum. Hetta merkir ikki, at teir senda nakrar rakettir
inn í Gasa, ella at Hamas og onnur senda nakrar rakettir hinvegin,
men stórkríggj. Hetta er partur av einum politikki, sum Ísrael
hevur kallað ”mow the lawn”.6T er satt, at Ísrael ikki eru teir
einastu, sum hava sent bumbur og missilir, tað hava Hamas og
aðrir felagsskapir eisini. var talið á dripnum í Palestina frá
2008 til 2023 nógv størri enn talið á dripnum í Ísrael. Tølini eru
ávikavist 6407 og 308.7
Eitt annað úrslit av ómenniskjaligu atferð Ísraels móti palestinum,
er at longu í 2003 vístu yvir 95% av palestinskum børnum millum
6 og 16 ár, sum høvdu búð í álopnum økjum, tekin upp á PTSD.
54% av børnum vístu tekin upp á álvarsligt PTSD.8Hetta kann
ikki skiljast, sum annað enn, at tað er Ísrael, sum í ógvuliga langa
tíð hevur massaframleitt Hamashermenn, terroristar. Hetta er
umráðandi at hava í huga 7. oktobur verður umrøddur.
Hetta kann, uttan at rættvísgera álopið, lýsa grundirnar handan
6. Al Jazeera, Israel’s attacks on Gaza: A guide, Heintað: 1. oktobur, 2024,
2024, https://www.aljazeera.com/news/2024/7/11/israels-attacks-on-gaza-
a-guide.
7. Al Jazeera, Fears of a ground invasion of Gaza grow as Israel vows ‘mig-
hty vengeance’, Heintað: 1. oktobur, 2024, 2023, https://www.aljazeera.com/
news/2023/10/7/world-is-watching-fears-grow-of-a-massive-gaza-invasion-
by-israel.
8. S. Qouta, R. L. Punamäki og E. El Sarraj, "Prevalence and determinants
of PTSD among Palestinian children exposed to military violence"“, European
Child & Adolescent Psychiatry 12, nr. 6 (desember 2003): 265–272, https :
//doi.org/10.1007/s00787-003-0328-0.
8
tað.
Ísrael er per definitión eitt búsetingar-kolonialistiskt projekt.
Við alsamt vaksandi tali á búsetingum, herseting og harðskapi
móti palestinska fólkinum, er Ísrael ein ímynd av modernaðari
kolonialismu. Óstabila náttúran av búsetingar-kolonialistiska
strukturinum er prógv gjøgnum søguna. Til eina og hvørja tíð
er støðan, sum løgd, við stálhond og makt, á infødda fólkið, sum
ein bóltur á einum fjalli. T.e. óstabil, og ein lítil broyting ella
ávirkan flytir skjótt støðuna í kaotiska menning. Júst sum hjá
hesum bóltinum, er støðan, sum uppstaðin av Ísraelskari kolonial-
ismu, eitt óstabilt punkt og tískil óburðardygg, sum neyðturviliga
hevur eina kaotiska upploysing. Júst hetta eyðkennir revolutión
og uppreistur.
Henda, als ikki úttømandi, samanumtøka av Ísraelskum politikki,
er ætlað at vísa á umstøðurnar, sum førdu til álopið 7. oktobur.
Restin av tekstinum fer í vuðsheitum at snúgva seg um 7.
oktobur og tað, sum er hent, sagt og logið síðani.
Ein kritikkur av hesum tekstinum kemur óiv at snúgva seg
um, at miðlar sum eru nýttir hava eitt bias. Hesin kritikkur er
væntandi, vit liva í tí, sum kann kallast eitt miðlakríggj,
og tað gerst torførari og torførari at skilja millum veruleika og
propaganda. vil eg vísa á, at hesin teksturin minimalt vísir til
greiningar hjá fólki, sum ikki eru væl respekteraðir serfrøðingar
á økinum, sum talan er um. Annars er upp til lesaran at gera
egna meining um keldur og ávísingar. Orðið bias verður nýtt í
tekstinum við týdningi, at ávísir aktørar við fordómum hella
meira til eina síðu enn eina aðra. Teksturin er skrivaður við
fatanini at øll hava eitt bias.
9
2 Terrorisma?
Terrorisma er ikki eitt orð, sum hevur eina einkulta, viðurkenda
allýsing. er tað soleiðis at terrorisma oftast er mest einfalt lýst
sum ólógligur harðskapur framdur fyri at røkka einum politiskum
endamálið. Oxford Languages skrivar heilt einfalt, at allýsingin er:
the unlawful use of violence and intimidation,
especially against civilians, in the pursuit of political
aims.
Henda allýsing er ikki serliga nágreinilig, men virkar sum eitt gott
byrjanarstøði.
Var álopið 7. oktobur eitt terror álop? Eftir hesi allýsing er ongin
ivi um, at álopið var eitt terror álop. Sum vit fara at koma til, er
ongin ivi um, at partar av operatiónini hjá Hamas vóru ólógligir,
her er serliga meint við, at summir Hamashermenn valdu sivil, sum
mál, sum er ólógligt sambært altjóða lóg.9
tað er sagt, er tað ikki so einfalt, sum her er lagt fram.
Terrorisma er nevniliga ikki, sum vanliga brúkt, eitt juridiskt hug-
tak, men heldur eitt politiskt tól, eitt propaganda-tól. Ein kann
spyrja seg sjálvan, hvussu tað ber til, at álopið hjá Hamas verður
sæð sum terrorisma, meðan týningarkríggið hjá Ísrael, líka síðani,
ikki verður. Er Ísraels týningarkríggj ikki eisini ólógligur harð-
skapur framdur fyri at uppnáa einum politiskum endamálið, og
hevur Ísrael valt sivil, sum mál? Absolutt! Fyri at skilja, hvussu
terrorisma verður nýtt sum vápn, kunnu vit vísa á nøkur dømi.
USA hevur síðan 2001, havt anti-terrortiltøk í 78 londum. Úrslitið
9. Human Rights Watch, oktobur 7 Crimes Against Humanity, War Crimes
by Hamas-led Groups, Heintað: 2. oktobur, 2024, 2024, https://www.hrw.org/
news/2024/07/17/oktobur-7-crimes- against- humanity-war-crimes-hamas-
led-groups.
10
av hesum ”war on terror”, er, at 4.5-4.7 milliónir eru deyð bein-
leiðis ella óbeinleiðis av Amerikonsku kríggsførsluni og 38 milliónir
eru tvangsflutt.10 Hetta verður av okkum í vesturheiminum sæð,
sum anti-terrorisma, hóast hetta er tann núverandi kampanjan sum
kostar flest mannalív. Hví er álopið hjá Hamas terrorisma, men
kríggsførslan hjá Amerika ikki? Hetta er dupultmoralur sum vil
nakað. Sannleikin er, at vit í vesturheiminum og okkara allieraðu
eru frítikin ábyrgdina, lagda á onnur eftir altjóða lóg. Vit hava
gjørt, og blíva við at gera okkara egnu avmarkingar, okkara egnu
lógir. Sambært serfrøðingum hjá ST eru 90% av deyðum í kríggi
sivil11, hetta er eitt lutfall millum hermenn og sivil á 1:9. Hyggja
vit at lutfallinum í álopinum 7. oktobur var hetta umleið 1:2.2.12
Hetta er ógvuliga meira humant enn onnur kríggsførsla, og vísir,
at ein stórur partur av álopinum hevði hernaðarlig mál, sum mál.
Eisini er týðiligt at hetta er eitt fragari lutfall enn hjá Ísraelska
týningarkrígnum í Gasa, ísraelski herurin er autoriseraður at
drepa millum 15 og 20 sivil fyri hvønn lægri standandi Hamaslim,
og upp til 100 sivil fyri hvønn herovasta.13 Hetta koma vit meira
inn á í partinum um deyðstøl.
Henda samanberingin av tølum millum ymisk stríð, kríggj og tað,
10. Watson Institute for International and Public Affairs, Summary of Find-
ings, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, https://watson.brown.edu/costsofwar/
papers/summary.
11. United Nations, Ninety Per Cent of War-Time Casualties Are Civili-
ans, Speakers Stress, Pressing Security Council to Fulfil Responsibility, Protect
Innocent People in Conflicts, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2022, https://press.
un.org/en/2022/sc14904.doc.htm.
12. Human Rights Watch, oktobur 7 Crimes Against Humanity, War Crimes
by Hamas-led Groups.
13. Yuval Abraham, ‘Lavender’: The AI machine directing Israel’s bombing
spree in Gaza, Heintað: 30. desembur, 2024, 2024, https://www.972mag.com/
lavender-ai-israeli-army-gaza/.
11
sum vit í vesturheiminum kalla terrorismu, verður ofta afturvíst
við argumentinum, at USA og Ísrael eru statir, og arbeiða fyri
trygdini hjá fólkinum í teirra landi, meðan Hamas er ein terrororg-
anisatión. Tað, sum nógv gloyma, ella ikki vita um, er, at Hamas
er stjórnarleiðslan í Gasageiranum, og umboðar á tann hátt í eins
stóran mun trygdina hjá sínum fólki. Undirtøkan fyri Hamas á
Vestaraáarbakka og í Gasageiranum er ávikavist 41% og 38%, með-
an undirtøkan fyri Fatah liggur á ávikavist 17% og 24%.14 Hetta
vísir enn einaferð, hvussu onnur eru terroristar og vit eru statir við
trygdaráhugamálum. Eitt annað dømi um dupultmoralin er, at
Nelson Mandela, suðurafrikanski frælsisstríðsmaðurin, var á terr-
orlistanum hjá Amerikanska statinum inntil 2008,15 langt aftan á
at hann var forseti í Suðurafrika, og langt aftan á, at Amerika byrj-
aði hesa drápskampanjuna í miðeystri. Eisini Hesbollah og Ans-
arallah(Houthis) verða skýrdir, terrorbólkar. Hesbollah, sum síðan
8. oktobur hevur ført samhugakríggsførslu móti Ísrael, og Ans-
arallah, sum hevur blokerað fragtskipa-ferðslu til Ísrael. Altjóða
lóg sigur, at ein og hvør statur eigur at gera tað, sum er gjørligt
fyri at forða fólkamorðið. T er nógv kjak um, hvørt Hesbollah og
Ansarallah gera hesar gerðir í samsvar við altjóða lóg, men summi
vilja vera við, at moralskt eru hesar rørslur einastu rørslurnar,
uppfylla sína skyldu.
Ísrael framdi í septembur í ár eitt tilvildarligt terrorálop á Hes-
bollah. Eg sigi tilvildarligt, at Ísrael hevði ikki møguleika
14. The Times of Israel, Poll: Support for Hamas on the Rise Among Palest-
inians, Now Double Fatah’s, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, https://www.
timesofisrael.com/poll-support-for- hamas-on-the-rise- among- palestinians-
now-double-fatahs/.
15. Time Magazine, The U.S. Government Had Nelson Mandela on Terrorist
Watch Lists Until 2008. Here’s Why, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2018, https:
//time.com/5338569/nelson-mandela-terror-list/.
12
at skipa álopið so, at sivil vórðu vard. Sjálvt fyrrverandi CIA
direktørurin Leon Panetta, sum kann sigast at vera serfrøðingur á
økinum, kallaði álopið eitt slag av terrorismu.16
Harumframt hevur Ísrael síðan 7. oktobur í fjør, í fleiri førum,
rakt mál, sum hava havt við sær, at palestinar eru brendir í hel.17
Eisini hevur Ísrael nýtt ólógliga vápnið hvítt fosfor í bæði Gasa
og Libanon.18 Er hetta ikki terrorisma? Pástandurin at álopið
hjá Hamas var terrorisma, men hetta ikki er, er uttan lógarligan
og moralskan samanhang. Hóast alt hetta, er umráðandi at ikki
verða ov bundin av semantikki, tað er um hetta ella hatta er terr-
orisma. Ísrael hevði óivað, sjálvt um einans hermenn vórðu dripnir
7. oktobur, kallað álopið eitt terrorálop. Eisini hevði Ísrael enn
nýtt holocaust, sum vápn, við at vísa á, at hetta er størsta álopið
á dar síðan holocaust, ein útsøgn, sum í sær sjálvum er týdning-
arleys.
Palestinska fólkið hevur eftir altjóða lóg rætt til vápnastríð móti
Ísrael,19 hetta koma vit eisini inn á í partinum um altjóða lóg. Men
líkamikið hvussu palestinar útinna henda rætt, fara tey at verða
kallaði terroristar. Hamas hevur eisini ferð eftir ferð roynt at fingið
friðaravtalur í lag, men hesar verða altíð skotnar niður av Ísraelska
16. Jerusalem Post Staff, Former CIA Director: Israel Pager Attack ’a Form
of Terrorism’, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, https : / / www . jpost . com /
breaking-news/article-821315.
17. Washington Post, Israel Airstrike Hits Gaza Hospital and Tent Camp,
Sparking Fire, Heintað: 14. oktobur, 2024, 2024, https://www.washingtonpost.
com/world/2024/10/14/israel-airstrike-gaza-hospital-tent-camp-fire/.
18. Human Rights Watch, Lebanon: Israel’s White Phosphorous Use Risks
Civilian Harm, Heintað: 13. oktobur, 2024, 2024, https://www.hrw.org/news/
2024/06/05/lebanon-israels-white-phosphorous-use-risks-civilian-harm.
19. United Nations, Right of peoples to self-determination/Struggle by all
available means GA resolution, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, https://
www.un.org/unispal/document/auto-insert-184801/.
13
statinum. Meira neyvt, hevur Hamas 16 ferðir síðan 1988 skotið
upp vápnahvíld20, og hvørja av hesum 16 ferðum hevur Ísrael ikki
tikið ímóti uppskotinum.
Ísrael og føroyskir politikkarar og greinarar vísa ferð eftir ferð á
stovningarskjalið hjá Hamas frá 1988, og siga við útgangsstøði í
hesum skjali, at Hamas vil útrudda dar og Ísrael. gloyma
hesi somu, av óvitan ella við vilja, at vísa til dagføringina, sum
Hamas kom við í 2017. Her skrivar Hamas:
Hamas affirms that its conflict is with the Zionist proj-
ect not with the Jews because of their religion. Ham-
as does not wage a struggle against the Jews because
they are Jewish but wages a struggle against the Zion-
ists who occupy Palestine. Yet, it is the Zionists who
constantly identify Judaism and the Jews with their
own colonial project and illegal entity.21
Víðari verður skrivað:
Hamas considers the establishment of a fully sovereign
and independent Palestinian state, with Jerusalem as
its capital along the lines of the 4th of June 1967, with
the return of the refugees and the displaced to their
homes from which they were expelled, to be a formula
of national consensus.22
20. Al Jazeera, How Israel Has Repeatedly Rejected Hamas Truce Offers,
Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, https://www.aljazeera.com/features/2024/
1/22/how-israel-has-repeatedly-rejected-hamas-truce-offers.
21. Middle East Eye, Hamas in 2017: The Document in Full, Heintað: 9.
oktobur, 2024, 2017, https:// www.middleeasteye .net/news/hamas - 2017-
document-full.
22. Middle East Eye.
14
Her ger Hamas stríð og endamál sítt púra greitt. Óansæð hvat ein-
stakir limir í Hamas veruliga halda um dar, er linjan hjá Hamas
at felagsskapurin ikki er móti jødum, men sionismuni, og at Hamas
vil koma til eina avtalu, sum samsvarar við altjóða lóg. Trupul-
leikin er, at hesa loysn vil Ísrael aldrin góðtaka.
T er torført at skilja og vita hvat palestinska fólkið skal gera,
annað enn føra vápnastríð og í ringasta føri terrorismu, fyri at
vinna sær tey rættindi tey hava uppiborið sum menniskju. Ísra-
elski journalisturin Gideon Levy, sum skrivar fyri Haaretz, skrivar:
The way of terror is the only way open to the Palest-
inians to fight for their future. The way of terror is the
only way for them to remind Israel, the Arab states
and the world of their existence. They have no ot-
her way. Israel has taught them this. If they don’t
use violence, everyone will forget about them. This is
not hypothetical speculation; this has been proven in
reality, again and again. When they are quiet, interest
in their cause evaporates and fades from the agenda of
Israel and the rest of the world. ... The conclusion is
harsh and terrifying: Only through terrorism will they
be remembered, only through terrorism will they possi-
bly obtain something. One thing is certain: If they put
down their weapons, they are doomed.23
Terrorisma, sum altíð er forferdilig er av reinari desperatión, blivin
ein strategi. Ikki bert fyri at vinna á Ísrael, men samstundis fyri
at fáa heimin at vakna. Henda útsøgn er ikki ein stuðul av terr-
orismu ella Hamas. T er umráðandi at skilja munin, hvørki
23. Gideon Levy, The Killing of Gaza: Reports on a Catastrophe (New York,
NY: Verso, 2024), 105, isbn: 9781804297506.
15
Hamas ella terrorisma eiga at verða stuðlað. Hetta er heldur ein
realistisk observatión sum lýsir júst hvussu Ísrael hevur syrgt fyri
at so nógvir palestinar líta á terrorismu at fría land og landsmenn
sínar. Vit kenna søguna, vit kenna stríðið, og vit vita øll, hvat
fær stríðið á globalu dagsskránna og í okkara dagliga kjak. T er
ongin ivi um, at álopið á Ísrael 7. oktobur var forferdiligt. Var tað
verri enn so nógv annað, sum vit í vesturheiminum gera og stuðla?
Nei! Men óansæð hendi nógv ræðuligt. Bert at hetta álopið
var forferdiligt, eiga vit ikki at dehumanisera arabarar, muslimar
og ikki eingongd limir í Hamas, sum so nógv gera í hesum døg-
um. Vit eiga at royna at ímynda okkum teirra umstøður og teirra
støðu, síggja tey sum menniskju og framvegis at stuðla palestinska
frælsisstríðinum, hóast vit ikki stuðla Hamas ella teirra framferð-
arhátti.
3 Deyðstøl
Seinasta árið er nógvur ivi sáddur um deyðstølini í Gasa. Bæði av
politikkarum og miðlum. Tað, sum vanliga hoyrist, er, at so og so
nógv eru deyð ”sambært Hamasstýrda heilsumálaráðnum”. Hóast
summi halda, at hetta er gjøgnumskygni, er ein slík útsøgn reinur
propagandaretorikkur. Hamas er stjórnin í Gasageiranum, og ong-
antíð verður sagt, at Ísraelska heilsumálaráðið er stýrt av stjórnini
hjá Netanyahu. Ein slík útsøgn, sum hendan, sum vit øll síggja
ferð eftir ferð í miðlum, og hoyra endurtikna av politikkarum, ger
onki annað enn at lækka trúvirðið á heilsumálaráðið í Gasageiran-
um, og á tann hátt sáa iva um deyðstølini.
ST segði eftir 7. oktobur 2023 at deyðstølini hjá heilsumálaráðnum
16
í Gasa í kríggjum áðrenn 2023 hava verið eftirfarandi.24 Eisini skri-
vaði direktørurin fyri Ísrael/Palestina hjá Human Rights Watch á
twitter 6. apríl 2024, at um nakað, so eru deyðstølini hjá heilsu-
málaráðnum ein undirmeting. Hann sigur víðari, at:
’The numbers are consistent with what we know about
the number of airstrikes & the types of weapons used
& what we’re seeing on satellite imagery.’
Michael Ryan, leiðandi direktør fyri ”Health Emergencies
Programme” hjá World Health Organization, hevur eisini sagt, at:
The numbers may not be perfectly accurate on a
minute-to-minute basis, but they largely reflect the
level of death and injury.25
Tvær greinar í høgtmetta læknafrøðiliga tíðarritinum ”The Lancet”
undirbyggja uppáhaldið, at deyðstølini hjá heilsumálaráðnum í
Gasa eru eftirfarandi og/ella undirmett. 6. januar 2024 varð
ein grein útgivin í The Lancet, sum samanbar deyðsratuna, sum
heilsumyndugleikar í Gasa koma við, við deyðsratuna av UNRWA
starvsfólkum.26 Niðurstøðan í greinini var, at deyðsratan sum varð
rapporterað av heilsumálaráðnum var væl lægri enn tann av UN-
RWA starvsfólki. Høvdu tølini verið ov høgt mett av heilsumála-
ráðnum hevði verið væntað, at deyðsratan hevði verið hægri enn
24. Al Jazeera, UN says Gaza Health Ministry death tolls in previous wars
‘credible’, Heintað: 2. oktobur, 2024, 2023, https://www.aljazeera.com/news/
2023/10/27/un-says-gaza-health-ministry-death-tolls-in-previous-wars.
25. Associated Press, What is Gaza’s Ministry of Health and how does it
calculate the war’s death toll?, Heintað: 2. oktobur, 2024, 2023, https://apn
ews.com/article/israel-hamas-war-gaza-health-ministry-health-death-toll-
59470820308b31f1faf73c703400b033.
26. Benjamin Q et al. Huynh, No evidence of inflated mortality reporting
from the Gaza Ministry of Health“, The Lancet 403, nr. 10421 (2024): 23–24,
https://doi.org/10.1016/S0140-6736(23)02713-7.
17
tann faktiska deyðsratan av UNRWA starvsfólki, men tað øvugta
er galdandi.
20. juli 2024 var síðani ein onnur grein útgivin í The Lancet sum
metir, at deyðstølini hjá heilsumálaráðnum eru undirmett.27 Hetta
er bæði tí, at óhefti felagsskapurin Airwars hevur funnið fleiri nøvn,
sum ikki eru tikin við í listanum hjá heilsumálaráðnum, og at
so nógv liggja undir húsaleivdunum. Henda grein hyggur eisini
at óbeinleiðis deyðum í kríggi í fyrrverandi stríðum og kemur til
niðurstøðuna, at hetta liggur á einum lutfalli millum 1:3 og 1:15
beinleiðis deyðar í mun til óbeinleiðis deyðar. Her velja høvund-
arnir at taka konservativa estimati 1:4, og niðurstøðan er tískil at
eitt konservativt estimat av deyðum í krígnum er 186,000.
Hesar keldur eru nóg mikið til at síggja, at eitt og hvørt argument,
sum sáar iva um deyðstølini í Gasa, er óseriøst.
Á hinari síðuni á krígnum, í álopinum 7. oktobur 2023, er eisini
ymiskt hvørji deyðstøl verða nýtt. Eg vil ikki seta spurnartekin
við hvussu nógv vórðu dripin, sivil og hermenn á síðu Ísraels, men
eg vil vísa á, at vit enn ikki vita, hvussu nógv vórðu dripin av
vápnaðum felagsskapum úr Gasageiranum, og hvussu nógv vórðu
dripin av Ísraelska herðinum sjálvum. Flest øll vita, at fyrstu tøl-
ini, sum Ísrael kom við eftir álopið, vórðu broytt frá umleið 1400
til umleið 1200.28 Seinni eru neyvari tøl komin fram, sum eisini
býta tey dripnu í sivil og hermenn. Eftir hesum tølum vórðu 1195
27. Rasha et al. Khatib, Counting the dead in Gaza: difficult but essential“,
The Lancet 404, nr. 10449 (2024): 237–238, https://doi.org/10.1016/S0140-
6736(24)01169-3.
28. Reuters, Israel revises Hamas attack death toll to ’around 1,200’, Heintað:
2. oktobur, 2024, 2023, https://www.reuters.com/world/middle-east/israel-
revises-death-toll-oct-7-hamas-attack-around-1200-2023-11-10/.
18
dripin, harav vóru 815 sivil.29
Eftir sjeynda oktobur vóru fleiri(ikki mainstream) tíðindasíður,
sum settu spurnartekin við, um tað veruliga vóru Hamas og onnur
úr Gasa, sum drupu øll hesi fólkini. Grundin til hendan iva var, at
Ísrael hevur áður havt ein politikk, sum eitur ”Hannibal Directi-
ve”. Hesin politikkur er til fyri at forða fyri, at Ísraelar verða tiknir
til gíslar. Hetta merkir, at Ísraelskir hermenn heldur skulu drepa
sínar egnu hermenn enn lata teir verða tiknar til gíslar. Flest all-
ar aðrar tíðindastovur ignoreraðu ella kritiseraðu hesi uppáhald í
langa tíð eftir 7. oktobur 2023. Hetta var inntil Ísraelska liberala
tíðindastovan Haaretz gav út eina grein 7. juli 2024, sum váttaði,
at júst hesin politikkur varð settur í gongd 7. oktobur. Keldan í
herinum sigur við Haaretz:
The instruction, was meant to turn the area around the
border fence into a killing zone, closing it off toward the
west.30
Hetta gevur okkum seriøsar ábendingar um, at tað ikki einans vóru
Hamas og aðrir vápnaðir felagsskapir úr Gasa, sum drupu Ísraelar
7. oktobur, men eisini Ísrael sjálvt. Hetta eigur at verða nógv
oftari ávíst í kjaki um 7. oktobur. T er ongin ivi um, at Hamas
drap sivil 7. oktobur, men vit vita enn ikki hvussu nógv. Grundin
til, at vit enn ikki vita, er eisini tann, at Ísrael hevur beinleiðis
arbeitt ímóti kanningum hjá altjóða óheftum felagsskapum, sum
29. Human Rights Watch, oktobur 7 Crimes Against Humanity, War Crimes
by Hamas-led Groups.
30. Haaretz, IDF Ordered Hannibal Directive on oktobur 7 to Prevent Hamas
Taking Soldiers Captive, Heintað: 2. oktobur, 2024, 2024, https://www.haa
retz . com / israel - news / 2024 - 07 - 07 / ty - article - magazine / .premium / idf -
ordered-hannibal-directive-on-oktobur-7-to-prevent-hamas-taking-soldiers-
captive/00000190-89a2-d776-a3b1-fdbe45520000.
19
t.d. hjá eini ST nevnd um hvat hendi 7. oktobur31
Ísrael hevur seinasta árið sett fleiri met fyri kríggj í nýggjari tíð.
Sum Craig Mokhiber, serfrøðingur í altjóða lóg vísir á:
In one year, Israel has set new records for the pace
of civilian killing, the rate of destruction of civilian
infrastructure, the killing of children, the killing of
medical personnel, the killing of journalists, the killing
of humanitarian workers, and the killing of UN staff.32
Hesir eru allir bólkar, sum eiga at verða vardir, og tískil vísir hetta
okkum hvussu týdningarleys altjóða lóg er fyri Ísraelska statin og
hvussu týdningarleyst orðið terrorisma er, tað verður nýtt av
einum terrorstati.
4 Propagandauppáhald
Propagandauppáhaldum hava verið nógv av seinasta árið. Bæði
frá útlendskum politikkarum og miðlum, men eisini føroyskum. Í
hesum parti bróta vit sundur summi av vanligastu propaganda-
uppáhaldunum við støði í tí, sum vit nú, eitt ár er liðið, vita.
Fyrsta propagandauppáhaldið, sum varð endurtikið av amerik-
anska forsetanum 11. oktobur, var uppáhaldið at 7. oktobur vórðu
40 lítil børn hálshøgd. Longu dagin eftir, 12. oktobur tóku hvítu
31. Reuters, U.N. commission accuses Israel of obstructing Oct. 7 probe,
Heintað: 2. oktobur, 2024, 2024, https://www.reuters.com/world/middle-
east/un-commission-accuses-israel-obstructing-oct-7-probe-2024-04-16/.
32. Craig Mokhiber, The Beginning of the End of Israel, Heintað: 13. oktob-
ur, 2024, 2024, https://mondoweiss.net/2024/10/the-beginning-of-the-end-
of-israel/.
20
húsini orðini aftur.33 Enn er onki prógv lagt fram, sum vísir, at
hetta uppáhaldið er satt.
Síðan 7. oktobur í fjør hevur eisini verið fokus á, hvussu álopið
ávirkaði kvinnur, tað er um seksuellur harðskapur varð framdur,
um hesin var systematiskur og hvussu nógvar hetta gekk útyvir.
T er torført at fyristilla sær, at ongin kynsligur harðskapur varð
framdur 7. oktobur. T er púra vanligt, um ólógligt, at kynslig-
ur harðskapur verður framdur í kríggi. vóru Ísrael og teirra
skutilsveinar skjótir at siga, at Hamas nýtti kynsligan harðskap
sum vápn, t.v.s at systematiskar neyðtøkur av Ísraelskum kvinn-
um vórðu framdar 7. oktobur. Hetta propagandauppáhaldið varð
endurtikið av fólkatingsumboðinum hjá Javnaðarflokkinum, Sjúrði
Skaale. Hann sigur í røðu sínari til Fólkatingsins afslutningsdebat
2024, har hann samanber Ísrael við Salman Rushdie, at
Året efter lykkes det for Hamas virkelig at ramme
Israel. Deres variant af de 15 knivstik er over
1200 drab, voldtægter, perverse lemlæstelser af lig og
gidseltagninger.34
Eisini New York Times førdi hesar pástandir víðari, í greinini
‘Screams Without Words’: How Hamas Weaponized Sexual Vi-
olence on Oct. 7.”. Tó, sum høvundurin viðgongur, fann hon
33. Al Jazeera, White House walks back Biden’s claim he saw children behea-
ded by Hamas, Heintað: 2. oktobur, 2024, 2023, https://www.aljazeera.com/
news/2023/10/12/white-house-walks- back- bidens- claim-he-saw- children-
beheaded-by-hamas.
34. Sjúrður Skaale, Israel er Mellemøstens lys, Heintað: 7. oktobur, 2024,
2024, https://www.dansketaler.dk/tale/sjurdur-skaales-tale-ved-folketingets
-afslutningsdebat.
21
onki dømi um nakran, sum var fyri neyðtøku 7. oktobur.35 Í eini
rapport hjá ST heldur Pramila Patten uppá, at tað er ”grund at
halda”, at kynsligur harðskapur fór fram. Tó, enn einaferð verður
sagt, at onki offur varð funnið.36
Alt hetta sigur okkum ikki, at kynsligur harðskapur ikki fór fram
7. oktobur 2023. eigur prógvbyrðan at liggja á teimum, sum
koma við slíkum uppáhaldum. T er ikki uppgávan hjá nøkrum
at prógva, sum er ógjørligt, at kynsligur harðskapur ikki fór fram,
men uppgávan hjá Ísrael og óheftum kanningarfelagsskapum, um
Ísrael loyvir teimum framat, at leggja fram góð prógv fyri, at tað
fór fram. Eisini hava fleiri pástandir um neyðtøku víst seg at vera
lygnir.37 Hetta undirminerar tær veruligu søgurnar, um tær finn-
ast.
Eitt, sum hevur verið sagt ferð eftir ferð seinasta árið, er, at Hamas
brúkar sivil sum skjøldur. Helgi Abrahamsen segði hetta í løgting-
inum undir viðgerð av munnligum fyrispurningi til Høgna Hoydal
um støðuna í Gasa. Eisini Sjúrður Skaale hevur pástaðið hetta í
røðu á fólkatingið. Hann sigur:
Men vi kan ikke være relativistiske at vi ikke klart
og utvetydigt kan sige, hvem der var the bad guys den
7. oktober, hvem der planlagde og startede denne krig,
35. Electronic Intifada, NY Times found no 7 oktobur rape victims, reporter
admits, Heintað: 7. oktobur, 2024, 2024, https://electronicintifada.net/blogs/
ali-abunimah/ny-times-found-no-7-oktobur-rape-victims-reporter-admits.
36. The Grayzone, Western media concocts ‘evidence’ UN report on Oct 7 sex
crimes failed to deliver, Heintað: 7. oktobur, 2024, 2024, https://thegrayzone.
com/2024/03/07/media-concocts-un-hamas-rape-report/.
37. Associated Press, How 2 debunked accounts of sexual violence on Oct.
7 fueled a global dispute over Israel-Hamas war, Heintað: 7. oktobur, 2024,
2024, https://apnews.com/article/israel-hamas- war-sexual-violence-zaka-
ca7905bf9520b1e646f86d72cdf03244.
22
hvem der bruger civile som skjold, og derfor har det
overordnede ansvar for palæstinensernes forfærdelige
lidelser.38
Hesin pástandur er púra vanligur frá sionistiskum propagandistum.
Í øðrum bumbingum av palestinum, áðrenn 7. oktobur, sæst júst
sami pástandur frá Ísrael. Tó, sum bæði Human Rights Watch
og Amnesty International hava víst á, funnu tey onki prógv fyri
hesum pástandi í konfliktini í 2009.3940 Heldur ikki fann Amnesty
International nak prógv fyri hesum í konfliktini í 2014.41 Hetta
er prógv fyri at Ísrael fyrr hevur forvrangað altjóða lóg fyri at
rættvísgera bumbingar av sivilum palestinum, og átti hetta at verið
fordømt. Hyggja vit so at bumbingunum í dag, pástanda Ísrael og
aðrir sionistar aftur, at Hamas nýtir menniskjalig skjøldur. sum
Francesca Albanese, sereygleiðari(Special Rapporteur) hjá ST av
hersettu palestinsku økjunum(OPT) skrivar í eini rapport:
Israel has used IHL terminology to justify its
systematic use of lethal violence against Palestinian
civilians as a group and the extensive destruction of
life-sustaining infrastructures. Israel has done this
38. Skaale, Israel er Mellemøstens lys.
39. Amnesty International, ISRAEL/GAZA OPERATION ‘CAST LEAD’:
22 DAYS OF DEATH AND DESTRUCTION, Heintað: 7. oktobur, 2024 (Am-
nesty International, 2009), 4, https: / / www. amnesty . org / en / documents/
mde15/015/2009/en/.
40. Human Rights Watch, Killings of Palestinian Civilians during Operation
Cast Lead, Heintað: 7. oktobur, 2024 (Human Rights Watch, 2009), https:
//www.hrw.org/report/2009/08/13/white-flag-deaths/killings-palestinian-
civilians-during-operation-cast-lead.
41. Amnesty International, Israel/Gaza conflict: Questions and Answers,
Heintað: 7. oktobur, 2024, 2014, https://www.amnesty.org/en/latest/news/
2014/07/israelgaza-conflict-questions-and-answers/.
23
by deploying IHL concepts such as human shields,
collateral damage, safe zones, evacuations and medical
protection in such a permissive manner so as to gut
these concepts of their normative content, subverting
their protective purpose and ultimately eroding the
distinction between civilians and combatants in Isra-
eli actions in Gaza.42
Hon sigur víðari í rapportini, um menniskjaskjøldur, um argument-
um proportionalitet og annað, at:
On the ground, this distortion of IHL articulated by
Israel as a state policy in its official documents, has
transformed an entire national group and its inhabited
space into a destroyable target, revealing an eliminati-
onist conduct of hostilities.43
T eigur at vera týðiligt, við vitan um søguna av hesum argument-
inum frá síðuni hjá Ísrael, og hesi forvrangan av altjóða lóg, sum
í dag verður nýtt at rættvísgera massakrir móti sivilum palestin-
um, at hesir pástandir eru púra tómir og ógrundaðir. At kríggjast
í tættbygdum økjum, býum osv. er ikki neyðturviliga at nýta
menniskjaskjøldur. Niðurstøðan, sum Sjúrður Skaale kemur til, at
hetta leggur yvirordnaðu ábyrgdina av líðingini hjá palestinum á
Hamas, vendir á vdinum. Líðing er altíð ábyrgdin hjá tí, sum
42. Francesca Albanese, Anatomy of a Genocide: Report of the Special
Rapporteur on the situation of human rights in the Palestinian territories
occupied since 1967, Francesca Albanese*, Heintað: 7. oktobur, 2024 (United
Nations Human Rights Council, 2024), 14, https://www.un .org/unispal/
document/anatomy-of -a-genocide-report-of-the-special-rapporteur-on-the-
situation-of-human-rights-in-the-palestinian-territory-occupied-since-1967-
to-human-rights-council-advance-unedited-version-a-hrc-55/.
43. Albanese, 15.
24
bumbar sivil, og at leggja hesa ábyrgd á nakran annan er absurd.
At Ísrael er einasta demokrati í miðeystri verður ofta sagt, og
nýtt til at rættvísgera alt, sum Ísrael ger móti palestinum og
øðrum. Tann perversi logiski feilslutningurin snýr seg um, at
at Ísrael er eitt demokrati, og hini londini ikki eru, eru Ísraelsk
lív og virði meira verd. Henda víðgongda fetishiseringin av liber-
alum demokratii, at dehumanisera tey, sum ikki liva undir hes-
um, er tann logikkurin sum verður nýttur av sionistum. Hesin
logikkur sæst t.d. Sjúrður Skalle sigur í røðu síni, at Ísra-
el er ”demokratiets lygtepæl i Mellemøsten”.44 Ein ógvuliga stórur
trupulleiki, sum ísraelskt propaganda fær tá, er, at Ísrael í veru-
leikanum als ikki er hetta demokratiið, sum verður sagt at tað
er. Ísraelski søgufrøðingurin Ilan Pappé lýsir hetta væl hann
skrivar:
The litmus test of any democracy is the level of toler-
ance it is willing to extend towards the minorities living
in it. In this respect, Israel falls far short of being a
true democracy.45
Ísrael, sum fremur apartheid, útbyggir ólógligar búsetingar, her-
setir Palestina ólógliga og hevur túsundavís av palestinskum fang-
um/gíslum, og torturerar fangar, kann ikki vera eitt demokrati!
Hesar pástandir venda vit aftur til í partinum um altjóða lóg.
Eitt av heilt vanligu uppáhaldunum hjá teimum, ikki hava sett
seg inn í tingini, er, at sloganið ”From the river to the sea, Palest-
ine will be free”, merkir, at Palestinar vilja útrudda ísraelar og
yvirtaka alt Ísrael. Sum Óli Breckmann sigur í lesarabrævi:
44. Skaale, Israel er Mellemøstens lys.
45. Ilan Pappe, Ten Myths About Israel (London, UK: Verso Books, 2017),
87, isbn: 978-1-78478-262-7.
25
Eitt rakstrarróp teirra vinstrahallu er: ’From the River
(Jordan) to the Sea (Miðjarðhavið), Palestine will be
free (altso dafrítt).’
Tey hótta við, at barbariskir palestinar hertaka alt Ísra-
el og týna allar dar46
Hesin pástandur hevur ikki støði í veruleikanum, og ein skjót
wikipedialeiting vísir júst tað. Sloganið, snýr seg í veruleikanum
um at yvir alt Ísrael og Palestina skulu Palestinar vera frælsir,
skulu ikki liva undir apartheid og skulu verða viðfarnir sum lík-
averdig menniskju. Hetta er eitt róp um rættindi, sum palestinar
hava uppiborið, eins og øll onnur hava uppiborið tey. Ein og hvør
forvrangan av hesum er ein tilonkisgerð av menniskjaheitini hjá
palestinum.
Eitt annað uppáhald, sum eisini snýr seg um eitt slagorð hjá
pro-rættvísis aktivistum, er, at slagorðið ”intifada” snýr seg um
datýning. Skaale sigur í røðu síni á fólkatingið um hetta slagorð-
ið:
Og tænk hvis man i stedet for ”intifada!” ... råbte
’angrib de sorte!’47
Her samanber Skaale teir aktivistarnar, sum leggja orku í at standa
á røttu síðuni av søguni og vísa samhuga við fólkamorðsraktum
palestinum, við fólk, sum vilja leypa á svørt fólk. Hetta er lágt
støði. Enn einaferð kann ein skjót wikipedialeiting vísa, at intifada
snýr seg um uppreistur. Rættin til uppreistur móti hersetandi
valdinum, Ísrael, hevur palestinska fólkið staðfest í altjóða lóg,
46. Óli Breckmann, Hanus í hopla um jødahatur - Hamas í undirbuksum í
Gaza, Heintað: 11. oktobur, 2024, 2024, https://www.vp.fo/news/hanus-i-
hopla-um-joedahatur-hamas-i-undirbuksum-i-gaza.
47. Skaale, Israel er Mellemøstens lys.
26
sum vit koma til, so útsagnir, sum hendan eru ikki einans ein stór
misskiljing, men undirminera eisini rættindi hjá palestinska fólk-
inum.
At anti-sionisma er anti-semitisma, ella at ein ikki kann vera anti-
sionistur uttan at vera anti-semitur hoyrist ferð eftir ferð frá si-
onistum. Í svari til spurning frá Alex Vanopslagh, segði Skaale
til afslutningsdebattina í fólkatinginum júst tað, at ein ikki kann
vera anti-sionistur uttan at vera anti-semitur. Henda fatan er
giftig, og steðgar einum og hvørjum kjaki um Ísrael, áðrenn kjak-
er byrjað. Sionisma er ikki ein religión ella etniskur samleiki,
sum dadómur er. Sionisma er ein politisk ideologi, sum hevur
innbygt í sær búsetingar-kolonialistiskan politikk og útreinsan av
palestinska fólkinum úr teirra heimlandi. Ísraelski søgufrøðingurin
Benny Morris skrivar:
But transfer was inevitable and inbuilt into Zionism
because it sought to transform a land which was ‘Arab’
into a ‘Jewish’ state and a Jewish state could not have
arisen without a major displacement of Arab populati-
on;48
Henda útsøgn átti ikki at verið kontroversiel størsti parturin
av palestinsku íbúgvunum vóru muslimar so seint sum 1947, og
ein meiriluta-jødiskur statur, sum var endamálið, hava veri
ómøguligur uttan burturflyting av muslimum.
At siga, at ein ikki kann vera ímóti politisku ideologiini handan
ein terror- og apartheidstat uttan at vera ímóti fólki orsaka av eini
ávísari religión, er at siga, at henda politiska ideologiin er bygd inn
48. Benny Morris, The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited,
2nd (Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2004), pp. 60, isbn:
9780521009676.
27
í religiónina.
At seta líkheitstekin millum sionismu og jødadóm, at t.d. siga at
anti-sionistiskir dar eru anti-semitar, ella sjálvshatandi dar, er
at hála dadóm niður á lægsta moralska støði. Hetta er at javnseta
dadóm við terror, kolonialismu, etniska útreinsan og fólkamorð.
Henda fatan eyðkennir sionistar, og tískil eru hesir sionistar sjálvir
anti-semitiskir.
5 ST aðalfundurin
Aðalfundurin hjá Sameindum Tjóðum(UN General Assembly) er
tað organið hjá ST, við umboðan frá øllum statum, sum eru lim-
ir í ST. Hetta organið hevur onga útinnandi makt, hendan liggur
hjá trygdarráðnum, men atkvøtt verður um nógv ymisk mál. T
eru 193 limir, sum allir hava líka nógva makt. Tað, at flest øll
heimsins lond eru umboðað til aðalfundin, hevur við sær, at tað
ikki er nøkur vesturlendsk yvirumboðan, sum í so nógvum øðrum
altjóða organum og felagsskapum. Hetta merkir at heimsborgarar
eru umboðaðir, og tað er als ikki torført at síggja, at vesturlendsku
londini og teirra allieraðu ferð eftir ferð atkvøða við Ísrael, men tað
er eyðsæð at flestu lond, tey, sum umboðað nógv størsta partin av
øllum heimsborgarum atkvøða við palestinsku søkini.
Í 1975 avgjørdi ST aðalfundurin í samtykt 3379, at sionisma er
eitt slag av rasismu.49 Henda samtykt varð í 1991 ógildað av eini
aðrari samtykt. At henda samtykt varð ógildað varð sett sum krav
av Ísrael fyri at luttaka í Madrid Ráðstevnuni, sum var ein friðar-
49. United Nations, Elimination of all forms of racial discrimination: Zi-
onism as racism GA resolution, Heintað: 7. oktobur, 2024, 1975, https :
//www.un.org/unispal/document/auto-insert-181963/.
28
ráðstevna.50 Hetta leggur upp til, at henda samtykt varð ógildað
fyri friðs skyld, meira enn fyri tað, at limirnir ikki hava ta mein-
ingina longur.
Í ár var atkvøðugreiðsla á ST aðalfundinum viðvíkjandi um Palest-
ina skal verða fullur limur í ST. Atkvøðugreiðslan endaði við 143
atkvøðum fyri, 9 ímóti og 25 blonkum.51 er tað soleiðis, at
einasta organið í ST, sum kann góðkenna hesa broyting, er ST
trygdarráðið. ST trygdarráðið hevur fimm permanentar limir,
sum allir hava vetorætt. USA er ein av hesum fimm, og við tess
ókritiska og treytaleysa stuðuli fyri Ísrael, kann Palestina einans
droyma um fullan limaskap.
6 Atltjóða lóg: ST, ICJ og ICC
Sum flest øll vita, eisini tey, sum nokta at viðurkenna tað, hev-
ur Ísrael eina langa søgu av kríggsbrotsverkum, ólógligari búseting
og diskriminatión av palestinum.52 Hesi brotsverk eru einans herd
síðani 7. oktobur í fjør. Vit fara í hesum parti at seta sjóneykuna
á summi av hesum brotsverkum, serliga tey, sum eru komin fram
50. Israel Ministry of Foreign Affairs, 260 General Assembly Resolution 46-
86- Revocation of Resolution 3379- 16 December 1991- and statement by Presi-
dent Herzog: VOLUME 11-12: 1988-1992, Heintað: 7. oktobur, 2024, 1991,
https : / / web . archive . org / web / 20110603181644 / http : / / www . mfa . gov .
il/MFA/Foreign%20Relations/Israels%20Foreign%20Relations%20since%
201947/1988- 1992/260%20General%20Assembly %20Resolution%2046 - 86-
%20Revocation.
51. United Nations, At Emergency Special Session, General Assembly
Overwhelmingly Backs Membership of Palestine to United Nations, Urges
Security Council Support Bid, Heintað: 2024-10-09, 2024, https://press.un.
org/en/2024/ga12599.doc.htm.
52. Human Rights Watch, Israel: 50 Years of Occupation Abuses, Heintað:
9. oktobur, 2024, 2017, https://www.hrw.org/news/2017/06/04/israel-50-
years-occupation-abuses.
29
og/ella viðgjørd av altjóða rættarstovnum seinasta árið.
International Court of Justice(ICJ) og International Criminal
Court(ICC) eru tveir ymsir dómsstólar, sum báðir eru í Hague.
ICJ ella heimsdómstólurin er hægsta juridiska organ í ST, og fevnir
um allar statir sum eru ST limir. ICC, sum rættarfylgir einstak-
lingum, tað er serliga statsleiðarar, fevnir um teir statir, sum hava
góðtikið Rom-lógina. T er umráðandi at vísa á, at hvørki USA
ella Ísrael viðurkenna hesa. viðurkennir Palestina hana.
Eitt av amboðunum hjá ICJ er at geva ráðgevandi metingar, sum
verða umbidnar av ST aðalfundinum. Nógvur kritikkur av hesum
ráðgevandi metingum nýtir argumentið at hesar eru ikki-bindandi.
T er ikki rætt. Hóast tær ikki eru beinleiðis bindandi, er
tað, sum stendur í ráðgevandi metingini bestemmað, sum verandi
altjóða lóg, og altjóða lóg er altíð bindandi fyri statir, sum eru
limir í ST.
Ein slík ráðgevandi meting varð umbiðin og gjørd viðvíkjandi múr-
inum í hersettu palestinsku økjunum, í 2004. Metingin var, at
hesin múrur var ólógligur.53 Eisini í ár varð ein ráðgevandi met-
ing latin, sum vísti á, at ísraelski staturin er sekur í apartheid og
at hersetingin er ólóglig.54 Henda meting undirbyggir ta fatanina,
sum kritikkarar av Ísrael hava havt leingi, at Ísrael er ein apart-
heidstatur. Bara í hesum báðum dømum síggja vit, hvussu lítið
53. International Court of Justice, Legal Consequences of the Construction
of a Wall in the Occupied Palestinian Territory [English og French], Advisory
Opinion, International Court of Justice, 9 July 2004 (júlí 2004), 47, https :
//www.icj-cij.org/en/case/131.
54. International Court of Justice, Legal Consequences arising from the
Policies and Practices of Israel in the Occupied Palestinian Territory,
including East Jerusalem: Summary of the Judgement of 19 July 2024, Heint-
að: 9. oktobur, 2024 (International Court of Justice, 2024), https://www.icj-
cij.org/sites/default/files/case-related/186/186-20240719-sum-01-00-en.pdf.
30
Ísraelski staturin virðir altjóða lóg.
Í 2021 byrjaði fyrrverandi ákærin í ICC, Fatou Bensuda eina
kanning viðvíkjandi ísraelskum kríggsbrotsverkum. Nógv vórðu
frustrerað, tað ikki tyktist, sum at endi kom á kanningina.
Hetta var inntil í ár, tað kom fram í nógvum miðlum, at Yossi
Cohen, leiðari í ísraelsku fregnartænastuni sigst hava hótt Bensuda
og familju hennara.55
Tó, eftir at nýggjur ákæri kom til ICC, Karim Khan, hevur fram-
gongd verið við hesum kanningum og eisini við kanningum um
kríggsbrotsverk síðani 7. oktobur. 20. mai 2024 kom Khan
nevniliga út við umsókn til arrestordrar eftir ísraelska premier min-
istaranum Benjamin Netanyahu og ísraelska verjumálaráðharran-
um Yoav Galant. Afturat hesum vórðu arrestordrar søktir um
eftir trimum Hamasleiðarum.56 T hevur tikið alt ov langa tíð
hjá dómsstólinum at útgeva hesar arrestordrar. Men tá/um hesir
verða útgivnir, hava allir statir, sum viðurkenna ICC skyldu til at
handtaka hesar persónar, um teir traðka inn í landið.
Fólkamorðskonventiónum, sum allir ST limir eru undir, verður av
Sjúrður Skaale í samrøðu við Rás2 tilonkisgjørd. Í samrøðuni sigur
hann nevniliga:
Vissi tambar definitiónina hjá ST [av fólkamorði] út
í ytsta konsekvensin kanst fáa øgiliga nógv undir
55. The Guardian, Revealed: Israeli spy chief ‘threatened’ ICC prosecutor
over war crimes inquiry, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, https://www.thegu
ardian.com/world/article/2024/may/28/israeli-spy-chief-icc-prosecutor-war-
crimes-inquiry.
56. International Criminal Court, Statement of ICC Prosecutor Karim A.A.
Khan KC: Applications for Arrest Warrants in the Situation in the State of
Palestine, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, https://www.icc-cpi.int/news/
statement- icc- prosecutor- karim- aa- khan- kc- applications- arrest- warrants-
situation-state.
31
tað.57
T sigur seg sjálvt, at slíkar viðmerkingar eru absurdar og hoyra
ongastaðni heima. Antin stuðlar man fólkamorðskonventiónini ella
ikki, og tað er á ótrúliga lágum støðið at eitt føroyskt umb í
altjóða politikki vísir slíkt misálit á altjóða lóg.
Ein óheft ST nevnd hevur, eftir drúgt kanningararbeiði viðvíkjandi
atferðini hjá Ísrael seinasta árið, ákært Ísrael fyri kríggsbrotsverk
og brotsverk móti mannaættini.58 Eg vil gjarna vísa á nøkur sitat
úr niðurstøðuni úr hesi rapport. Niðurstøðan byrjar við at fokus
verður lagt á heilsuverkið í Gasa og á atferðina hjá Ísrael hesum
viðvíkjandi. Sagt verður í rapportini:
The Commission finds that Israel has implemented
a concerted policy to destroy the health-care system
of Gaza. Israeli security forces have deliberately kil-
led, wounded, arrested, detained, mistreated and tort-
ured medical personnel and targeted medical vehic-
les, constituting the war crimes of wilful killing and
mistreatment and the crime against humanity of
extermination.
Víðari í rapportini verður sagt um palestinar í varðhaldi í Ísrael
at:
Mass arbitrary detention of Palestinians has been
a long-standing practice over the course of the 75-
year-long Israeli occupation of Gaza and the West
57. Rás 2, Gesturin #18 Sjurður Skaale, Givið út 31. january, 2024, 2024,
https://www.ras2.fo/gesturin-18-sjurdur-skaale/.
58. United Nations, Report of the Independent International Commission of
Inquiry on the Occupied Palestinian Territory, including East Jerusalem, and
Israel, https://documents.un.org/doc/undoc/gen/n24/262/79/pdf/n2426279.
pdf, Heintað: 11. oktobur, 2024, 2024.
32
Bank. Detention in Israel has been characterized
by widespread and systematic abuse, physical and
psychological violence, sexual and gender-based vio-
lence, and death in detention. The frequency and
severity of those practices have increased since 7
October.
Hesar ákærur, frá væl respekteraðum keldum, prógva júst tað, sum
aktivistar og menniskjarættindaserfrøðingar hava víst á í eitt ár
og longur enn tað. At Ísrael við vilja velur heilsuinfrastruktur,
sum mál, og at palestinar í varðhaldi verða ómenniskjaliga illa
viðfarnir. Júst hesar ákærur verða speglaðar av sionistum á Hamas
og palestinska fólkið. Men, sum tíðin hevur víst, er ein og hvør
ákæra frá sionistum ein projektión av egnum brotsverkum.
Ofta verður víst til rættin hjá Ísrael at verja seg. Gamaní hava
lond ein rætt at verja seg. Hesin rættur er givin í grein 51 í ST
lóggávuni. er hesin rættur ikki til staðar um álopið ikki kemur
frá einum øðrum stati, og Ísrael heldur uppá ikki at vera álopið av
einum øðrum stati. Ísrael hevur sjálvandi rætt at verja seg innan
egið landamark, men í hersettum øki hevur Ísrael ikki henda rætt.
Hetta hava nógvir serfrøðingar innan altjóða lóg víst á.59 Her síggja
vit, at argumentið um sjálvforsvar er ikki einans niðurbrotið av
als ikki proportionalu herðferðini hjá Ísrael í Gasa, men eisini at
argumentið ikki er í samsvar við altjóða lóg.
59. Al Jazeera, Does Israel have the right to self-defence in Gaza?, Heintað:
13. oktobur, 2024, 2023, https://www.aljazeera.com/news/2023/11/17/does-
israel-have-the-right-to-self-defence-in-gaza.
33
6.1 Fólkamorð ella ikki?
Eg ætli mær ikki í hesum parti at leggja fram eitt úttømandi
argument fyri, at Ísrael seinasta árið hevur framt, og enn fremur,
fólkamorð ímóti palestinska fólkinum. vísi eg til samlingarnar
av prógvum í keldunum, sum víst verður til.
Lógin fyri fólkamorð er løgd fram í fólkamorðskonventiónini frá
1948. Konventiónin er fýra síður long, og tað kann ikki viðmælast
nóg mikið, at øll lesa hana og seta sær fyri at skilja og vísa til hesa
í kjaki um fólkamorðið móti palestinum. Fólkamorð er allýst eftir
grein 2 í konventiónini.60 Tað, sum ferð eftir ferð hoyrist, er, at tað
torførasta at prógva, tað kemur til fólkamorð, er intentiónin,
sum skal liggja aftanfyri. Í summum førum er eisini neyðugt at
prógva hesa intentión út frá gerðunum sjálvum. Hetta er ikki
neyðugt í hesum føri. Málaráðharrar, forsetin, premierministar-
in og hernaðarleiðarar í Ísrael hava gjørt hesa intentiónina púra
týðiliga í teirra útsagnum.
29.desembur 2023 sendi ein delegatión úr Suður Afrika eina um-
sókn til ICJ um at kanna Ísrael fyri fólkamorð. Umsóknin er 84
síður, og prógvar eftir mínum tykki, á nøktandi hátt, at Ísrael
fremur fólkamorð. Eisini hava 13 lond søkt um at melda seg til,
ella eru longu góðkend, sum verandi við í sakini.61 Í umsóknini eru
60. United Nations, Convention on the Prevention and Punishment of the
Crime of Genocide, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, https://www.un.org/en/
genocideprevention/documents/atrocity-crimes/Doc.1_Convention%20on%
20the%20Prevention%20and%20Punishment%20of%20the%20Crime%20of%
20Genocide.pdf.
61. United Nations Regional Information Centre for Western Europe, South
Africa vs Israel: 13 other countries intend to join the ICJ case“, Heintað: 12.
oktobur, 2024, 2024, https://unric.org/en/south- africa-vs-israel-12-other-
countries-intend-to-join-the-icj-case/.
34
nógv dømi um útsagnir, sum tilsamans prógva hesa intentión.62
Eitt dømi um hetta er, Ísraelski premierministarin Benjamin
Netanyahu vísti til bíbliuversið um Amalek, í samband við stríðið
móti Palestina.
T er umráðandi at viðmerkja at umsóknin hjá Suður Afrika er
rættiliga gomul nú, og nógvar útsagnir hava verið síðani. Law of
Palestine hevur uppgjørt eina databasu við yvir 500 slíkum út-
sagnum, sum tilsamans prógva hesa intentiónina.63
Aðrir serfrøðingar á økinum hava leingi eisini kallað hetta eitt
fólkamorð. Craig Mokhiber kallaði hetta ”A text-book case of
genocide” í uppsagnarskrivinum til ST.
Francesca Albanese, sereygleiðari av hersettu palestinsku økjun-
um, kemur millum annað í síni rapport ”Anatomy of a Genocide”
til niðurstøðuna at:
The present report finds that there are reasonable
grounds to believe that the threshold indicating the
commission of the following acts of genocide against
Palestinians in Gaza has been met: killing members
of the group; causing serious bodily or mental harm
to groups’ members; and deliberately inflicting on the
group conditions of life calculated to bring about its
62. International Court of Justice, Case Document Related to the Situation
in Palestine, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2023, 59–67, https://www.icj-cij.org/
sites/default/files/case-related/192/192-20231228-app-01-00-en.pdf.
63. Law for Palestine, Law for Palestine Releases Database with 500+ Inst-
ances of Israeli Incitement to Genocide Continuously Updated, Heintað: 9.
oktobur, 2024, 2024, https://law4palestine.org/law- for- palestine- releases-
database-with-500-instances-of-israeli-incitement-to-genocide-continuously-
updated/.
35
physical destruction in whole or in part.64
T er, at Ísrael fremur tríggjar av teimum fimm gerðunum sum
koma undir fólkamorð í fólkamorðskonventiónini. Hetta saman við
øllum útsagnunum, undirbyggir enn betur fólkamorðsákæruna. ST
svaraði umsóknini hjá Suðurafrika aftur við niðurstøðuni, at dóm-
stólurin fevnir um økið, og at tað er hugsandi, at Ísrael fremur
fólkamorð.65 Hetta merkir, at dómstólurin fer víðari við kanning-
ini. Summi, sum vilja undirminera avgerðina, siga, at avgerðin
sigur ikki nógv, tað er lætt at uppfylla krøvini fyri ”hugsandi”.
Men hetta er júst tað markið dómstólurin kann geva, áðrenn av-
gerðin er endaliga tikin. T kann taka fleiri ár. Tískil er hetta ein
umráðandi juridiskur varði, sum at enda kann syrgja fyri rættvísi
fyri palestinska fólkið.
Ein vanliga hoyrd fatan av spurninginum viðvíkjandi, um Ísrael
fremur fólkamorð, er at víst verður á, at vit ikki kunnu kalla hetta
fólkamorð, fyrr enn ICJ hevur dømt Ísrael fyri hetta. Hetta er
merkt av dupultmorali. Áðrenn Bosniska fólkamorðið varð dømt,
sum eitt fólkamorð, vóru ógvuliga sterkar kreftir úti, inklusiv vest-
urlendskar stjórnir og miðlar, og søgdu, at hetta var fólkamorð, og
at vit vóru noydd at forða fyri hesum. Júst tað sama var galdandi
fyri fólkamorðið í Rwanda. Ein annar trupuleiki við hesi fatan er,
at hetta ger partin av fólkamorðskonventiónini, sum krevur at allir
statir taka neyðug stig at forða fólkamorði, týdningarleysan. T
er umráðandi at kalla ein spaka ein spaka, og ikki tosa rundan um
64. Albanese, Anatomy of a Genocide: Report of the Special Rapporteur on
the situation of human rights in the Palestinian territories occupied since 1967,
Francesca Albanese* , 25.
65. International Court of Justice, Application Of The Convention On The
Prevention And Punishment Of The Crime Of Genocide In The Gaza Strip
(South Africa V. Israel), Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, 22, https://www.icj-
cij.org/sites/default/files/case-related/192/192-20240126-ord-01-00-en.pdf.
36
vitanina vit hava um krígsførsluna hjá Ísrael. Einans kunnu vit
syrgja fyri og kritisera statir fyri at ikki uppfylla sínar skyldur,
sum eru givnar í altjóða lóg.
6.2 Dehumanisering og ákæra í spegli
Dehumaniseringin av einum fólki og ákæra í spegli eru tvey propag-
andatól, sum ofta eru at síggja undir slíkum stríði, sum hesum.
Hetta er eisini nakað, sum vit hava sæð frá føroyskum politikkar-
um seinasta árið.
Hugtakið dehumanisering sigur seg sjálvt, at útsagnir verða gjør-
dar, fyri at ómenniskjaliggera eitt fólk. Hetta kann t.d. vera
rasistiskar viðmerkingar, religiøs diskriminatión og annað.
Sjúrður Skaale í røðu á fólkatingi kallar Hamas eina deyðskult, og
sigur at:
Og Hamas’ perverse logik er, at jo flere der dør og
lemlæstes og kan fotograferes og sendes ud TikTok
jo bedre. For Israel vil skylden og verdensopinionen
imod sig. Og dem der dør bliver jo martyrer. de
børn er win-win for Hamas.66
Hetta dehumaniserar palestinska fólkið. Hetta undirminerar teirra
desperatión og teirra materiellu umstøður undir ólógligu herseting-
ini. Hetta reduserar eisini palestinar til villmenn, sum ikki leggja
í deyða, sum, meira neyvt, ikki leggja í, um teirra landsmenn og
børn líða ella doyggja.
Eisini í røðuni leggur Skaale upp til etniska útreinsan av palestin-
um. Hann sigur:
66. Skaale, Israel er Mellemøstens lys.
37
Vreden over indespærrede mennesker i Gaza rettes ikke
mod Egypten. Det er Israels hus der skal åbnes. Døren
til Egyptens hus der er 50 gange stort gerne
være lukket.67
Hetta verður sagt fyri at vísa á, at palestinar ikki hava rætt til sítt
heimland. Hetta reduserar palestinska fólkið til statsleys flóttafólk,
sum í sær sjálvum er dehumaniserandi. Dehumaniseringin steðgar
ikki her, Skaale sigur víðari í røðuni
Derfor retter protesterne sig ikke mod mørket i Kabul
eller Teheran, men mod lyset i Tel Aviv. Mod det
eneste sted hvor magthavere kan stilles til ansvar, hvor
kvinder har fulde rettigheder, hvor homoseksuelle kan
leve frit, hvor der er talefrihed.68
At kalla onnur fólk, ella aðrar statir myrkur meðan Ísrael er ljós,
minnir ikki sørt um summar av perversu útsagnunum hjá ísra-
elskum leiðarum. Henda útsøgn minnir t.d. um eitt uppslag hjá
Netanyahu á twitter 3. november 2023.
This is a war between the children of light and the
children of darkness. We will not relent in our missi-
on until the light overcomes the darkness; the good
will defeat the extremist evil that threatens us and the
entire world.
Henda dehumaniserandi tankagongdin kemur eisini til sjóndar í
sjálvari yvirskriftini til taluna hjá Skaale, ”Israel er Mellemøstens
lys”.
67. Skaale, Israel er Mellemøstens lys.
68. Skaale.
38
Eitt annað propagandatól, sum vit síggja verða nýtt í hesum døg-
um, er ákæra í spegli(accusation in a mirror). Hetta snýr seg um,
at ákærir mótstandaran fyri at gera ella vilja gera tað, sum
gert, fyri at rættvísgera, at sjálvur gert tað. Hetta sæst eis-
ini í røðuni hjá Skaale hann, sum so nógv onnur, sigur at
Hamas nýtir sivil sum skjøldur. Eisini Óli Breckmann skrivar í
lesarabrævi:
Flestu falnu Gaza-búgvar eru tíverri deyðir, Hamas
brúkar tey sum skotbjálvar69
Sum vit hava sæð, er onki hald í hesum uppáhaldi, meðan vit vita,
at Ísrael hevur nýtt og nýtir menniskjaskjøldur.70 Hetta ákærir
Hamas fyri at hava skyldina í sivildrápunum hjá Ísrael, tað vil siga
at Ísrael ákærir Hamas fyri egin sivildráp.
Enn eitt dømi um ákæru í spegli í røðuni hjá Skaale er, hann
sigur ”I Israel er svaghed lig med udslettelse.”71 Í hesum ákærir
Skaale Hamas og aðrar felagsskapir í økinum fyri júst tað, sum
Ísrael ger beint nú. Við hesum rættvísgerð Skaale, at Ísrael svarar
aftur, sum tað ger.
Eisini í samrøðu við Rás2, sigur Skaale, at:
Vissi Hamas kundi, so [útruddaðu] teir Ísrael í morgin.
Ísrael kann útrudda Palestina í dag, men gera tað ikki
Hetta er enn einaferð eitt klokkuklárt dømi um ákæru í spegli. Ska-
ale rættvísgerð tað, sum Ísrael ger móti palestinum, við at siga, at
69. Breckmann, Hanus í hopla um jødahatur - Hamas í undirbuksum í Gaza.
70. The Guardian, Israeli forces in Gaza ‘use civilians as human shields’
against possible booby-traps, Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024, https://www.
theguardian.com/world/article/2024/aug/14/israeli- forces- in- gaza- use-
civilians-as-human-shields-against-possible-booby-traps.
71. Skaale, Israel er Mellemøstens lys.
39
Hamas hevði útruddað Ísrael um teir kundu. Í føroyska dømin-
um er trupulleikin ikki útsagnir hjá einstøkum politikkarum og
greinarum, men hvussu góða undirtøku hesar útsagnir fáa frá fólk-
inum.
T eigur at nevnast, at dehumanisering og ákæra í spegli hava
søguliga verið nýtt í rættarhøpi, sum faktorar í avgerðini um hvørs
miðlar, politikkarar og onnur eggja til at fremja fólkamorð. Eggjan
til at fremja fólkamorð er ólóglig sambært grein 3 í fólkamorðskon-
ventiónini.72 Hetta er sæð t.d. í fólkamorðinum í Rwanda. Ákær-
ar eiga uppgávuna at ákæra ávísar persónar fyri slíkt, men ongin
ivi er um, hóast føroyskir politikkarar ikki, at fleiri vesturlendskir
politikkarar og miðlar fremja júst hetta brotsverk í hesum døgum.
7 Vesturlendska ávirkanin
Leikluturin og ávirkanin hjá vesturlendskum stýrum er als ikki
at forsmáa. Amerikanski forsetin, Joe Biden, hevur áður sagt,
at “If there were not an Israel, we’d have to invent one.”. Hetta
segði hann í samband við, at Amerika hevur strategisk áhugamál
í statinum Ísrael.
Tey lond, sum útflyta flest vápn til Ísrael eru Amerika, Týskland
og Italia. Hesi telja ávikavist 65.6%, 29.7% og 4.7% av Ísraelska
vápna innflutninginum.73
Eisini Danmark hevur útflutt vápn, beinleiðis og óbeinleiðis, til
Ísrael. Hetta hevur fingið Amnesty og Oxfam umframt onnur, at
72. United Nations, Convention on the Prevention and Punishment of the
Crime of Genocide.
73. BBC News, Gaza war: Where does Israel get its weapons?, Heintað: 12.
oktobur, 2024, 2024, https://www.bbc.com/news/world-middle-east-6873741
2.
40
stevna donsku ríkisløgregluna og danska uttanríkismálaráðið.74
Stuðulin frá vesturheiminum er so gott sum treytaleysur, sum vit
hava sæð seinasta árið. Óteljandi krígsbrotsverk hava fingið onki
annað svar enn eina átalu frá vesturlendskum leiðarum. Ísraelski
fíggjarmálaráðharrin, Bezalel Smotrich, vísti á, hvar markið fyri
stuðulinum kundi ligið, hann segði:
Nobody will let us cause two million civilians to die
of hunger, even though it might be justified and moral
until our hostages are returned,75
Ísraelska fólkamorðið kundi ikki hildið fram uttan vesturlendskan
stuðul. Sionistiska projektið, ein europeiskur etnoreligiøsur statur,
kann ikki vera heilt sjálvbjargin mitt í vesturasia. Hetta er serliga
satt, Ísrael seinastu 75 árini hevur, við síni atferð, syrgt fyri
at skapa fíggindar, sum umringa Ísraelska statin.
Amerika, Frankaríki og Bretland kundu, um tey høvdu áhuga í tí,
forðað fyri at fólkamorðið helt fram alt fyri eitt, men velja akti-
vt at lata vera. Hetta merkir, at hesi lond eru týðiliga samsek í
fólkamorðinum, og um rættvísi enn er, fólkamorðsdómurin
fellir, fær hetta vónandi ógvusligar avleiðingar.
Ikki bert tey stóru londini nokta aktivt at fordøma Ísrael og
Amerikanska stuðulinum av Ísrael. Sum vit koma til, hevur Føroya
Landsstýrið hildið seg til veikar átalur, samstundis, sum noktað
74. Amnesty International Denmark, NGO’er sagsøger den danske stat for
at stoppe våbeneksport til Israel, Heintað: 12. oktobur, 2024, 2024, https://
amnesty.dk/ngoer-sagsoger-den-danske-stat-for-at-stoppe-vabeneksport-til-
israel/.
75. The Times of Israel, Smotrich stands by ’misunderstood’ comment seem-
ing to justify Gaza starvation, Heintað: 12. oktobur, 2024, 2024, https://www.
timesofisrael.com/smotrich-stands-by-misunderstood-comment-seeming-to-
justify-gaza-starvation/.
41
verður at fordøma Ísraelsku gerðunum. Føroyar hava eina langa
søgu av at treytaleyst fylgja eftir Danmark, sum eisini treyta-
leyst fylgir Amerika tað kemur til uttanríkispolitik. Sam-
stundis, sum Amerika er samsekt í fólkamorði, bjóðar landsstýrið
Amerikonskum atomriknum kavbátum vælkomnum inn á føroysk-
ar firðir í eini ætlan at gera Føroyar til ein hub fyri amerikanskt
hernaðarvirksemi.
At soleiðis treytaleyst stuðla Amerika og sionistiska projektinum
lýsir heilt klárt, hvussu langt frá heimsborgarans meining, sum
kemur fram á ST aðalfundinum, Føroya Landsstýrið og onnur vest-
urlendsk lond eru. Fyri hvønn dag, sum vesturlendsku londini og
teirra allieraðu stuðla og/ella nokta at fordøma fólkamorðinum,
verður týðiligari og týðiligari, at vit í vesturheiminum standa á
skeivari síðu av søguni, og at allar ákærur vit sleingja eftir øðr-
um eru speglingar av egnum brotsverkum, samvitskuloysi og anti-
demokratisku eyðkennum.
8 Fjølmiðlar og bias
T hava verið nógvar greiningar av vesturlendskum miðlum sein-
asta árið. Hesar greiningar verða gjørdar við fyri eyga at skapa
meira gjøgnumskygni, tað vil siga, at finna útav og vísa á, um
fjølmiðlarnir hava eitt bias, tað kemur til stríðið í Ísrael-
Palestina. Nógv eru komin til niðurstøðuna, at vesturlendskir
fjølmiðlar hava eitt pro-ísraelskt bias. Eisini journalistar hjá BBC
og CNN hava talað at tíðindaflutninginum hjá tíðindastovunum,
42
við júst hesum kritikki.76 Tann tíðindastovan í Føroyum, sum fólk-
hevur mest álit á, er almenni fjølmiðilin Kringvarp Føroya ella
kvf.77 Grundað á at kvf er almennur fjølmiðil og tann fjølmiðil-
in, sum hevur mest álit frá fólkinum, fara vit í hesum parti at
fokusera á henda fjølmiðilin. Hesin parturin er ikki ein kritikkur
av Kringvarpinum í mun til aðrar fjølmiðlar. Parturin er skrivaður
við fatan, at Kringvarpið er besti fjølmiðil føroyingar hava.
eiga vit at greina og kritisera, har tað er upp á sítt pláss, ein og
hvønn stovn/miðil.
Vit fara at gera eina kvantitativa greining av fjølmiðlabias í tíð-
indaflutninginum hjá kvf fyri at byrta undir gjøgnumskygnið.
Greiningin byrjar við, at vit heinta allar greinar, sum kvf hevur
skriv seinasta árið(yvirskriftir og undiryvirskriftir eru ikki við).
Síðani verða greinarnar filtreraðar til einans at vera greinar, sum
innihalda ávís lyklaorð, sum eru viðkomandi fyri stríðið í miðeystri.
Øll kota til greiningina liggur í appendix B til tekstin og lyklaorð
og annað síggjast í appendix A. Longu síggja vit, at einans 322
av 6040 greinum seinasta árið innihalda nak av hesum lyklaorð-
um. Hetta er, hóast tað eru fáir dagar, um nakar, har palestinar
ikki hava verið fyri bumbuálopi. Hetta kann týða uppá, at fokus
á altjóða politik er hjá kvf ógvuliga lítið, og/ella, at áhugin fyri
at skriva um Palestina er lítil, hóast evnið fyllir nógv í dagligum
kjaki. Hetta er eitt bias í sær sjálvum.
At byrja við vil eg vísa á summar møguligar feilir við metoduni,
76. Al Jazeera, Failing Gaza: Pro-Israel bias uncovered behind the lens of
Western media, Heintað: 11. oktobur, 2024, 2024, https:/ /www . aljazeera.
com/news/2024/10/5/failing-gaza- pro-israel- bias-uncovered-behind- the-
lens-of-western-media.
77. Steinar Patursson, Føroyingar hava størst álit á Kringvarpinum, Heintað:
11. oktobur, 2024, 2021, https://www .dimma. fo /grein/foroyingar- hava -
storst-alit-a-kringvarpinum.
43
og møgulig bias frá mínari síðu. Ein av teimum feilum, sum kunnu
vera í greiningini, er, at orðini, sum eru nýtt at filtrera og annars
leita eftir, kunnu mangla ymsar bendingar ella formar, og tískil
kunnu møguliga vera summir instansir, sum ikki vera tiknir við
í greiningini. Eitt bias, sum kann uppstanda í greiningini, er, at
orðaval er valt út frá egnari fatan av, hvat er umráðandi fyri stríðið
í miðeystri. Greiningin er gjørd við vitanini um, at hesir feilir og
bias kunnu uppstanda. Ein annar trupulleiki er, at tað er torført
at fáa tryggar statistiskar niðurstøður, vit hava relativt lítið
data, og t.d. onki føroyskt sentiment lexicon. kunnu summar
ábendingar síggjast, við fyrivarni, við at samanbera tøl, sum vit
koma fram til.
Vit byrja við at gera eina fyrireikandi greining. Vit hyggja at tal-
inum av greinum, sum hvør vundur hevur skrivað. Vit síggja í
grafinum í mynd 1, at ein vundur hevur skriv ógvuliga nógv-
ar greinar í mun til hini, og nakrir hava skriv rættiliga nógvar,
og nógvir hava skriv fáar. Hetta í sær sjálvum kann merkja,
Mynd 1:
44
at eitt bias kemur fram í tíðindaflutninginum. Hetta er tí, at øll
menniskju hava eitt bias, og uttan nakra serliga ávirkan frá øðrum
biasum, fær hetta ávísa biasið fríar teymar. Roknað vit prosent-
partin av greinum, sum hvør vundur hevur skrivað, so síggja vit,
at ein vundur hevur skriv 23.3% av øllum greinunum í okk-
ara filtreraðu datamongd. Hyggja vit at teimum trimum hava
skriv flest, hava hesi trý skriv 38.8% av øllum greinunum, og
tey fimm hava skriv flest, hava skriv 50.3%. Hesi eru 5 útav
37 nevndum, og nøkrum ónevndum vundum. Hetta er ógvuliga
stórur partur av øllum greinunum. Hetta kann geva okkum eina
ábending um, at tað eru somu bias, sum koma fram í stórum pørt-
um av greinunum.
Vit halda fram við fyrireikandi greiningini og hyggja eftir títtleik-
anum av ávísum orðum í hesum greinum. Vit byrja við at hyggja
eftir títtleikanum av orðum, sum vísa til ávikavist Ísrael og palest-
insku økini. Undir hvørjum orði liggja ymsir stavihættir og bend-
ingar, víst verður til appendix fyri fulla listan. Vit fáa so grafin
í mynd 2. Her síggja vit klárt og týðiliga, at fokus liggur meira
á Ísrael enn á palestinsku økjunum. T skal sigast, at vit ikki
hava tøl fyri, hvussu ofta Ísrael er nevnt í samband við átøk móti
Palestina, men tað at allar ávísingar til palestinsk øki tilsamans,
ikki koma fyri líka ofta, sum orðini fyri Ísrael, sigur okkum, at
tað eru fleiri dømi um, at skriv verður um Ísrael uttan áhuga og
samanhang við palestinsku økini.
greina vit síðani onnur orð, sum eru umráðandi at hava við,
stríðið verður greinað og umrøtt. Vit hyggja at lyklaorðum,
sum hava týdning fyri, hvussu tíðindaflutningurin verður førdur
fram. Hesi orð eru øll dd, og geva eina mynd av, hvussu
ddur tíðindaflutningurin er hvønn vegin. Vit fáa úrslitið í mynd
45
Mynd 2:
3. Her síggja vit, at tíðindaflutningurin hjá kvf, hevur ógvuliga
nógv meira fokus á Hamas, enn á ísraelska herin(IDF) og ísraelsku
stjórnina og leiðarar hennara. Hetta, hóast stóra álopið hjá Hamas
einans vardi ein dag. hava smærri álop hjá Hamas eisini verið
seinasta árið. Harumframt síggja vit, at bumbuálop, bumbur og
rakettir einans koma fyri í greinunum 52 ferðir hetta, hóast tað
eru fáir dagar, um nakar, har palestinar ikki hava verið fyri oyði-
leggjandi álopum. Eitt annað nevnivert er, at orðið fólkamorð ein-
ans kemur fyri 6 ferðir í øllum greinunum Hetta gevur ábendingar
um eitt anti-palestinskt bias, og eisini bias móti altjóða serfrøð-
ingum og altjóða lóg. Sum vit hava víst á, eru serfrøðingar ferð
eftir ferð komnir við útsagnum um, at Ísrael fremur fólkamorð.
Francesca Albanese og Craig Mokhiber eru tvey dømi, sum vit
hava víst á. ICJ hevur eisini dømt ísraelska týningarkríggið eitt
”hugsandi” fólkamorð, sum er nóg mikið til, at málið verður kannað
nærri. Hetta er ógvuliga óseriøst frá Kringvarpsins síðu, og eigur
46
Mynd 3:
at verða talað at. Harumframt er einans eitt dømi um at yvir-
gangur, hóast orðið ofta verður nevnt, verður nevndur í samband
við Ísrael. Hetta er, iranski forsetin segði, at Iran fer at fáa
fatur á yvirgangsmonnunum, sum stóðu handan drápsatsóknina á
Hamasleiðaran, Haniyeh.
Sum vit hava verið inni á, verður ofta sagt ”sum Hamas hevur vald-
á”, tosað verður um heilsumyndugleikarnar í Gasa. Hesin
sionistiski propagandaretorikkur er gerandis hjá vesturlendskum
miðlum. Vit fara at kanna, hvussu ofta Hamas verður nevnt í
samband við heilsumyndugleikarnar í Gasa, í mun til, hvussu ofta
Hamas ikki verður nevnt í hesum sambandi. Heilsumyndugleik-
arnir í Gasa verða nevndir 13 ferðir yvir allar greinarnar, og í 8 av
hesum førum, verður víst á, at Hamas hevur valdið á hesum stovni.
So hóast vit ikki hava nógv dømi, so síggja vit, at kvf, oftari enn
ikki, fellur fyri hesum propagandaretorikki.
Eisini er nevnivert, at Francesca Albanese, hóast hon er sereyð-
47
gleiðari av hersettu palestinsku økjunum hjá ST, og mangan hevur
úttalað seg, einans er nevnd í einari av greinunum. Henda greinin
snýr seg als ikki um hennara kanningar ella útsagnir, men um, at
Ísrael hevur givið henni forb fyri at koma inn í landið, og at
Ísrael vil hava hana úr starvi.
Ein annar munur, sum er verdur at kanna í tíðindaflutningin-
um av ávikavist Palestina og Ísrael, er, hvørji orð verða nýtt,
deyðstøl verða kunngjørd. Í hesum partinum nýta vit nær-
leikagreining(proximity analysis) at kannað hetta. Vit hyggja at,
hvussu ofta ávikavist orð, sum lýsa palestinar og orð, sum lýsa
ísraelar eru nær við orð, sum ávikavist lýsa deyða og dráp. Vit
brúka eitt hissini(arbitrært) tal, sum 5 orð áðrenn og aftaná orðið.
So fáa vit úrslitini í grafinum í mynd 4. Vit hava ikki nógv data at
Mynd 4:
viðgera. kunnu vit vísa á, at tað ikki er relativt stórur munur
á, hvussu ofta verður tosað um Ísrael og Palestina, ávikavist 33 og
43 ferðir. Hetta í sær sjálvum er løgið, ótrúliga fáir ísraelar
48
eru deyðir í mun til palestinar, og stóra álopið hjá Hamas vardi
ein dag, meðan fólkamorðið hevur vart eitt ár. Hetta kann vera
ein ábending um, at relativt størri fokus er á ísraelskari líðing enn
á palestinskari.
Bæði Palestina og Ísrael hava fleiri dømi um, at orðini undir (orða-
bólkinum) deyð eru nýtt enn undir (orðabólkinum) dripin.
tað kemur til orðabólkin dripin eru fleiri dømi um at víst verður
til Ísrael enn til Palestina. Hetta er eitt bias, sum vit kenna væl
frá vesturlendskum tíðindastovum, og síggja vit eisini ábendingar
um tað hjá kvf.
Hóast vit hava relativt lítið av data, síggja vit munin millum tíð-
indaflutningin av ávikavist Ísrael og Palestina. Hetta gevur okkum
ábendingar um, at tíðindaflutningurin um stríðið í miðeystri, hjá
kvf, er merktur av einum pro-ísraelskum, ella anti-palestinskum
biasi.
9 Landsstýrið og fordøming
T er eingin ivi um, at Landsstýrið seinasta árið hevur akti-
vt noktað at fordøma ísraelska fólkamorðinum móti palestinum.
Felagsskapurin Samhugi við Palestina hevur skipað fyri fleiri undir-
skriftainnsavningum, og tað hava verið óteljandi áheitanir á Føroya
Landsstýri um at fordøma Ísrael. er ongin fordøming komin
enn. Tøgnin er larmandi enn, eitt ár seinni.
Dupultmoralurin hjá landsstýrinum er tískil ótrúliga týðiligur. Á
Twittersíðuni hjá landsstýrinum 7. oktobur 2023, fordømdi lands-
stýrið álopinum hjá Hamas og øðrum felagsskapum á Ísrael. Bíð-
varð eftir fordøming av teimum nógv verri massakrunum móti
palestinum, sum Ísrael framdi, men ongin kom.
19. desembur 2023 varð Høgni Hoydal landsstýrismaður í uttan-
49
ríkismálum spurdur um fordøming av Ísrael. Svarið var sambært
kvf:
T er ikki tey orðini, mann velur í hesi støðuni,78
1. Apríl 2024, bumbaði Ísrael konsulátið hjá Iran í Damascus
í Syria, og drap sjey Iranar.79 Henda bumbingin var óprovokerað
og ein týðilig krígsavbjóðing. Hóast hetta, var ongin fordøming frá
landsstýrinum. Tvær vikur seinni, 13. og 14. apríl, sendi Iran um
trýhundrað dronur og missilur móti Ísrael, sum aftursvar. Ongin
varð dripin, men nøkur vórðu særd.80 Sama dag sum hesi álop fóru
fram, 14. apríl 2024, skrivar landsstýrið á Twitter:
We strongly condemn Iran’s attack on Israel. We call
for peace and stability in the region.
Enn einaferð sæst dupultmoralurin hjá landsstýrinum. T var
ongin fordøming av Ísrael, teir framdu hesa eskalering, og á
tann hátt hóttu friðin í økinum. Einans Iran svarar aftur,
kemur ein fordøming, hóast ongin varð dripin í álopinum.
Altjóða lóg sigur, sum vit hava verið inniá, at eitt aftursvar skal
vera proportionalt. Iran agerar við vitanini um, at Ísra-
el hevur Irondomeskipanina, er ongin ivi um, at hetta var eitt
78. Marjun Dalsgaard, Høgni Hoydal vil heldur ikki fordøma ísraelsku álopini
í Gaza, https://kvf .fo/node/167685, Heintað: 8. oktobur, 2025, Kringvarp
Føroya, 2023.
79. Al Jazeera, Israel strikes Iran consulate in Syria’s capital Damascus:
What we know, Heintað: 2. oktobur, 2024, 2024, https://www.aljazeera.com/
news/2024/4/2/attack-on-iran-consulate-in-damascus-what-do-we-know.
80. Al Jazeera, Iran attacks Israel with over 300 drones, missiles: What you
need to know, Heintað: 2. oktobur, 2024, 2024, https://www.aljazeera.com/
news/2024/4/14/iran- attacks-israel- with- over- 300-drones- missiles- what-
you-need-to-know.
50
proportionalt aftursvar, og hetta síggja vit eisini á úrslitinum, skað-
um og særdum.
Hyggja vit at tí, sum landsstýrið hevur sagt um gerðirnar hjá Ísra-
el, síggja vit, hvussu orðingarnar eru veikari, og ongin fordøming
verður gjørd. Í eini fráboðan frá Uttanríkis- og Vinnumálaráðnum
verður t.d. sagt:
Føroyar viðurkenna rættin hjá Ísrael at verja seg og at
taka stig fyri at forða fyri eini endurtøku av óunniliga
álopinum hjá Hamas. Men hetta skal fara fram í sam-
svari við altjóða lóg, herundir humanitera lóg. Ein
ræðuleiki rættvísger ikki ein annan. Líka so skakað,
sum vit vóru av hendingunum tann 7. oktober, líka so
óunniligt er tað at síggja og hoyra um oyðileggingar og
stóra talið av sakleysum deyðum í Gasa harímillum
børn og kvinnur. Vápnahvíld fáast í lag bein-
anvegin og allir gíslar eiga at verða treytaleyst latnir
leysir81
Sum vit hava verið inniá, er hesin rætturin at verja seg, sum Ísrael
sigur seg nýta, ikki í samsvari við altjóða lóg. Eisini, sum vit hava
verið inniá, brýtur Ísrael dagliga altjóða lóg, so henda útsøgnin er
einans ein undanførsla fyri ikki at fordøma. T skal eisini sigast,
at ongantíð hevur landsstýrið viðurkent rættin, sum givin í altjóða
lóg, hjá palestinum til vápnastríð. Heldur ikki í kontekstinum at
hetta skal gerast í samsvari við altjóða lóg.
Eisini síggja vit ferð eftir ferð, hvussu orð kunnu verða nýtt at til-
onkisgera líðingina hjá palestinska fólkinum. Forvranganir av veru-
81. Eirikur Lindenskov, Landsstýrið við fráboðan viðvíkjandi støðuni í Ísrael
og Gasa, Heintað: 1. oktobur, 2024, 2023, https://in.fo/news-detail/landssty
rid-vid-frabodan-vidvikjandi-stoeduni-i-israel-og-gasa.
51
leikanum eru gerandis í kjakinum um fólkamorðið í Gasa. Løgmað-
ur kallaði í ólavssøkufrágreiðingini 2024 stríðið í miðeystri, kríggj
millum Ísrael og Hamas.82 Eisini Høgni Hoydal uttanríkismála-
ráðharri vísti til stríðið, sum eitt stríð millum Ísrael og Hamas í
svari til munnligan fyrispurning um støðuna í Gasa. Henda mynd-
in vísir als ikki, hvat stríðið snýr seg um, og hon vísir als ikki,
hvussu palestinar líða undir dagligum massakrum, ólógligari her-
seting, apartheid og fólkamorði.
Landsstýrið hevur mælt til eina tvíríkjaloysn. Tvíríkjaloysnin, er
onki annað enn ein undanførsla frá at kritisera tilverurættindi
hjá statinum Ísrael, og er tískil ein viðurkenning av hesum etnor-
eligiøsa apartheidstati. Hetta tí, at Ísrael hevur ongantíð áður víst
áhuga fyri at steðga sínum apartheidpolitikki, at steðga útreinsan-
ini av palestinum ella at vera nak annað enn ein etnoreligiøsur
statur. Tvíríkjaloysnin hevur, sum Craig Mokhiber vísir á, verið
ein ”joke” millum ST starvsfólk.83 Hetta er tí, at ongin longur trýr
upp á, at henda loysn er ein møguleiki. átti Føroya Landsstýrið
alt fyri eitt at mælt til eina eittríkjaloysn. T er, at mæla til
eitt palestinskt demokratiskt ríki, rúmar palestinum og ísrael-
um, muslimum, jødum og øllum øðrum.
Ein av grundunum til tøgnina og dupultmoralin hjá landsstýrin-
um er óiv óttin fyri at missa atkvøður. At nógvir sionistar eru í
Føroyum, elvir til dirvisloysi frá landsstýrisins síðu. Tó, so er tað,
at hugsa um atkvøðutal í spurninginum um hvørt eitt land, sum
82. Løgmansskrivstovan, Frágreiðing løgmans á ólavsøku 2024, Heintað: 2.
oktobur, 2024, 2024, 17, https://landsstyri.cdn.fo/savn/ol0l4gf3/olavssoekuf
ragreiding-loegmans-2024.pdf?s=fMYE_YhEjoEIKxDZdjzV6pUp5yE.
83. Al Jazeera, Ex-UN official: Palestine-Israel two-state solution ’a joke’ at
UN, Heintað: 13. oktobur, 2024, 2023, https://www.aljazeera.com/program/
talk- to- al- jazeera /2023/11/9/ex- un- official- palestine- israel- two- state-
solution-a-joke-at-un.
52
fremur fólkamorð, skal fordømast ella ikki, fullkomiliga moralskt
forkastiligt.
10 Niðurstøða
Frantz Fanon skrivaði í 60’unum ”decolonization is always a
violent phenomenon.”84 At halda, at hetta ikki er galdandi í
palestinska frælsisstríðinum er bláoygt bjartskygni. Sum vit
hava sæð, er vápnastríð, móti hersetandi maktini, einasta og
síðsta vápnið, sum palestinska fólkið og frælsisstríðsmenn hava
eftir. Við stuðli frá heimsveldinum USA, og størsta partinum
av vesturheiminum, hevur sionistiska projektið frítt rásarúm at
fremja og fullføra júst tað, sum endamálið altíð hevur verið, at
skapa eitt ”Størrað Ísrael”, við úrsliti, at Palestina-spurningurin
endiliga verður svaraður, palestinar ikki longur eru til staðar at
mótmæla svarinum.
Meðan Ísrael fremur fólkamorð, eru vesturlendskir politikkarar,
miðlar og greinarar, vitandi ella óvitandi, falnir fyri og føra víðari
Ísraels propagandapástandir, retorik og dehumanisering av palest-
inska fólkinum. Eisini føroyska stjórnin, føroyskir politikkarar
og miðlar eru, sum vit hava sæð, sek í júst hesum. Ferð eftir
ferð verður víst á krígsbrotsverk, brotsverk móti mannaættini og
fólkamorð, men onki viðhald verður givið palestinska frælsisstríð-
inum og ongin fordøming kemur frá vesturlendskum stýrum, sum
hava samhuga við sionismuni, herundir føroysku stjórnini.
7. oktobur kom ikki burtur úr ongum, sum ST aðalskrivarin
António Guterres vísti á stutt eftir 7. oktobur. Heldur ikki
84. Frantz Fanon, The Wretched of the Earth (New York: Grove Press, 1963),
pp. 35.
53
framtíðar avleiðingar fyri Ísrael fara at koma burtur úr ongum,
uttan mun til hvaðani tær koma, úr Palestina, Libanon, Yemen,
Iran ella ST.
Einasta ddin, sum palestinska fólkið hevur eftir, er sín egna
og so ddin hjá vanligu borgarunum, sum uttan um politiska
býrokratiið varnast órættvísið og velja at stríðast fyri rættvísi.
Palestinar eru noyddir at útinna rættin til vápnastríð móti
hersetandi maktini. Hetta stríðið, og at heimsborgarin aldrin
gloymir líðingina, sálina og rættindini hjá palestinska fólkinum, er
einasta vónin, sum palestinska fólkið hevur eftir.
11 Stuttar notur um hetta seinasta árið
Av tí, at stríðið í Palestina er so heitt, sum tað er, er nógv hent eft-
ir, at hesin teksturin er skrivaður. T eru hendingar, sum liggja
uttan fyri tíðarkarmin, sum varð settur fyri tekstin. Ætlanin er
ikki at víðka karmarnar fyri tekstin, men at stutt vísa á summar
av umráðandi hendingunum, sum eru farnar fram eftir oktobur
2024, sum tilskoyti til ávístar hendingar og greiningar í tekstinum.
21. novembur 2024 valdi ICC at útskriva arrestordrar eft-
ir Benjamin Netanyahu, premierministara, og Yoav Gallant,
fyrrverandi verjumálaráðharra í Ísrael.85 Afturat hesum vórðu
arrestordrar útskrivaðir eftir Hamas-leiðaranum, Muhammed Al-
85. International Criminal Court, Situation in the State of Palestine: ICC
Pre-Trial Chamber I rejects the State of Israel’s challenges to jurisdiction and
issues warrants of arrest for Benjamin Netanyahu and Yoav Gallant, Heintað:
8. desembur, 2024, 2024, https :// www.icc - cpi. int/news/situation- state -
palestine-icc-pre-trial-chamber-i-rejects-state-israels-challenges.
54
Masri(Deif)86, sum ísraelski herurin sigur seg hava dripið.87
27. novembur 2024 kom ein vápnahvíld í lag millum Libanon og
Ísrael. Henda vápnahvíld varð síðani eftir keldum í UNIFIL brot-
in av Ísrael umleið 100 ferðir innan eina viku, eftir at hon kom í
gildi. Ísraelski herurin er ósamdur í, at nak brot hevur verið á
vápnahvíldina, hóast hesi nógvu álopini á Libanon.88
5. desembur 2024 gav Amnesty International út eina drúgva og
umfatandi rapport, á 293 síður, um ísraelsku kríggsførsluna í Gasa
seinasta árið. Niðurstøðan er greið, nevniliga, at ísraelska kríggs-
førslan uppfyllir lógarsettu krøvini fyri brotsverkið fólkamorð.89
Breiðara regionala støðan í miðeystri er nógv broytt, eftir at stýr-
hjá einaræðisharranum Bashar al-Assad í Syria varð koppað 8.
desembur 2024 av uppreistrarfólkum, sum vórðu leidd av bólkin-
um HTS, við leiðaranum Ahmed al-Sharaa, fyrrverandi al-Qaeda
frontleiðara. Eftir hetta gingu einans tímar, til Ísrael hevði hertikið
nýggj øki í Syria, í hesum føri hægsta fjallið. Eisini framdi Ísrael
86. International Criminal Court, Situation in the State of Palestine: ICC
Pre-Trial Chamber I issues warrant of arrest for Mohammed Diab Ibrahim
Al-Masri (Deif), Heintað: 8. desembur, 2024, 2024, https://www.icc-cpi.int/
news/situation-state-palestine-icc-pre-trial-chamber-i-issues-warrant-arrest-
mohammed-diab-ibrahim.
87. Sophie Tanno, Israeli military says it killed Hamas chief Mohammed Deif
in Gaza last month, Heintað: 8. desembur, 2024, 2024, https://edition.cnn.
com/2024/08/01/middleeast/idf - eliminated- mohammed- deif - intl/index.
html.
88. CNN, Lebanon’s Hezbollah fires projectiles into Israel amid ceasefire,
Heintað: 8. desembur, 2024, 2024, https://edition .cnn.com /2024/12 /02/
middleeast/lebanon- hezbollah-israel- projectiles-ceasefire- intl-latam/index.
html.
89. Amnesty International, ’You Feel Like You Are Subhuman’: Israel’s
Genocide Against Palestinians in Gaza, Heintað: 8. desembur, 2024 (Amnesty
International, 2024), https://www.amnesty.org/en/documents/mde15/8668/
2024/en/.
55
alt fyri eitt næstan 500 álop á hernaðarmál í Syria.90 Eina viku
seinni framdi Ísrael enn álop á hernaðarmál í Syria. Ísraelskir her-
menn í Syria hava eisini í sama tíðarskeiði oyðilagt vegir, el-káplar
og vatnleiðingar.91
19. desembur 2024 gav menniskjarættindafelagsskapurin Human
Rights Watch út eina drúgva rapport, sum ákærir Ísrael fyri brots-
verkið oyðing, og fyri at fremja fólkamorðsgerðir.92 Niðurstøðan
er, at hesar gerðir, saman við útsagnum hjá ísraelskum leiðarum,
møguliga prógva eina intentión um at oyðileggja palestinska fólk-
partvís ella heilt. T.e. at Ísrael møguliga fremur brotsverkið
fólkamorð. T.d. vísa tey í rapportini á, at síðani oktobur 2023
hava palestinar í Gasa havt atgongd til 2-9 litrar av vatni per
persón um dagin. Hetta, meðan WHO sigur at fyri at uppfylla
grundtørvin skulu 50-100 litrar til.
19. desembur 2024 gav Medecins Sans Frontieres(Læknar uttan
landamørk) eina rapport út um støðuna í Gasa. Felagsskapurin
ger í rapportini púra greitt, at tey ikki hava juridiskan autoritet
at staðfesta intentión, men koma til niðurstøðuna frá fyrstahonds
eygleiðingum, at Ísrael fremur fólkamorð.93
90. CNN, Why Israel captured Syria’s tallest mountain just hours after Assad
fell, Heintað: 15. desembur, 2024, 2024, https://edition.cnn.com/2024/12/14/
world/israel-syria-golan-mount-hermon-intl/index.html.
91. Al Jazeera, Syria Live News: Israel’s ’Unjustified Escalation Harming
Syria’s Recovery, Heintað: 15. desembur, 2024, 2024, https://www.aljazeera.c
om/news/liveblog/2024/12/15/syria-live-news-israels-unjustified-escalation-
harming-syrias-recovery.
92. Human Rights Watch, Extermination and Acts of Genocide: Israel Deli-
berately Depriving Palestinians in Gaza of Water, Heintað: 20. desembur, 2024
(Human Rights Watch, desember 2024), https://www.hrw.org/sites/default/
files/media_2024/12/gaza1224web.pdf.
93. Medecins Sans Frontieres, Gaza: Life In a Death Trap, Heintað: 20.
desembur, 2024 (Medecins Sans Frontieres, desember 2024), https://www .
msf.org/life-death-trap-gaza-palestine.
56
27. desembur leyp ísraelski herurin á, og oyðilegði, síðsta sjúkra-
húsið í norðara Gasa. Álopið hjá ísraelsku herdeildunum elvdi
til, at eldur kom í bygningarnar. Álopið varð framt grundað á
óprógvaða uppáhaldið, at sjúkrahúsið var ein skansi hjá Hamas.94
Eftir oktobur 2024 eru fleiri útsagnir komnar frá Sjúrði Skaale í
parti 9 í sendingini Billbugt hjá frihedsbrevet.fo. Í sendingini við-
gongur Skaale at umstøðurnar hjá palestinum eru apartheidlíkn-
andi, men samstundis heldur hann uppá, at:
Tann ekstrema rasisman, sum sær í øðrum londum
har um leiðir, er also ikki galdandi í Ísrael.
Henda fatan hongur ikki saman við úrslitunum í kanning hjá
Association for Civil Rights in Israel(ACRI) frá 2007. Har sæst, at
yvir tveir triðingar av spurdu hildu í 2007 at arabarar eru býttari
enn ísraelar(ísraelskir dar), ómentaðir og harðligir. Ein triðingur
av spurdu vóru bangin fyri arabarum. Helvtin av teimum spurdu
søgdu seg ikki vilja búgva í sama bygningi, sum arabarar, ikki vilja
vera vinir við, ella lata børn síni vera vinir við arabarar, og høvdu
ikki lov arabarum heim til sín.95 Um hetta er blivið fragari ella
verri síðan 2007 er ilt at siga, men rasisman var vaksandi í 2007.
Ein annar partur, sum kann vera ein ábending um at rasisman er
ekstrem í Ísrael, er, at í eini aðrari spurnarkanning frá desembur
2023 var spurningur og úrslitið:
Israeli Jews were asked “To what extent should Israel
take into consideration the suffering of the civilian pop-
94. Al Jazeera, Israeli soldiers burn Gaza’s Kamal Adwan Hospital, force
hundreds to leave, Heintað: 29. desembur, 2024, 2024, https://www.aljazeera.
com/news/2024/12/27/israeli-soldiers-burn- gazas-kamal-adwan-hospital-
force-hundreds-to-leave.
95. ynetnews, Racism in Israel on the rise, Heintað: 31. desembur, 2024,
2007, https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3480345,00.html.
57
ulation in Gaza when planning the continuation of the
fighting there?” Over 80 percent responded with “to a
very small extent” or “to a fairly small extent.”96
Eisini í eini aðrari spurnarkanning frá novembur 2023 var spurn-
ingur og úrslitið:
One of the questions in the Tel Aviv University poll
deals with the amount of force the Israeli army is us-
ing in Gaza. Less than 2 percent of the respondents
said they believed the Israel Defense Forces (IDF) was
using too much firepower. Perhaps even more horrify-
ingly, nearly 58 percent said they were using too little
firepower.97
Við hesum í huga er heilt týðiligt, at rasisman er ekstrem í Ísrael.
At siga, at rasisman er ekstremari í øðrum londum har um leiðir,
er fullkomiliga týdningarleyst uttan kelduávísingar.
Somu forferdiligu úrslit síggjast ferð eftir ferð í Ísraelskum spurn-
arkanningum. At Ísrael ikki ferð nóg hart fram ella júst nóg hart
fram í Gasa. T søgdu 74% av ísraelum í maj 2024.98
Í februar 2024 sást í eini spurnarkanning, at 68% av spurdu dun-
96. Richard Hardigan, Polls Show Broad Support in Israel for Gaza’s
Destruction and Starvation, Heintað: 31. desembur, 2024, 2024, https : / /
truthout . org / articles / polls - show - broad - support - in - israel - for - gazas -
destruction-and-starvation/.
97. Hardigan.
98. Pew Research Center, Israeli Views of the Israel-Hamas War, Report,
Pew Research Center, Heintað: 06.09.25, 2024, https: //www. pewresearch.
org/global/2024/05/30/israeli-views-of-the-israel-hamas-war/.
58
um í Ísrael vóru ímóti, at neyðhjálp kom inn í Gasageiran99. Eisini
úrslitini av eini spurnarkanning vórðu útgivin í maj 2025 í ísraelska
Haaretz. Hesi vístu, at 82% av spurdu dunum í Ísrael stuðlaðu
burturflytingini av øllum fólkunum í Gasa. Eisini søgdu 47% at
Ísrael skal drepa allar íbúgvar í býum, sum tað hertekur.100
Í eini aðrari spurnarkanning svaraði yvir helmingurin av spurdu
dunum í Ísrael, at teir eru "Not at all troubled"av søgum um
hungur og líðing hjá palestinum í Gasa.101
Hesar meiningar, sum eyðkenna almannahugsanina í Ísrael, og altíð
hava gjørt tað, vísa saman við søguni, at tað einasta, sum Ísraelska
"demokratiið", sum sionistar reypa so nógv av, hevur prógvað, er,
at tann parturin, sum hevur atgongd til tað, hevur valt kúgan av
palestinum ferð eftir ferð, síðani Ísrael varð sett á stovn.
9. januar 2025 varð aftur ein grein útgivin í høgtmetta lækna-
frøðiliga tíðarritinum The Lancet, sum snýr seg um deyðstøl
av beinleiðis skaðum í Gasa millum oktobur 2023 og juni 2024.
Henda grein nýtir ymsar statistiskar metodir, herundir ”capture
and recapture” við støði í data, sum er samlað upp á tríggjar yms-
ar mátar. Listarnir eru frá sjúkrahúsum, spurnarkanningum og
sosialum miðlum. Estimatið av deyðum, sum granskararnir koma
99. Jonathan Ofir, Over 2/3 of Jewish Israelis oppose humanitarian aid to
Palestinians starving in Gaza,Mondoweiss, blog post, Heintað: 06.09.25, 2024,
https : / / mondoweiss . net / 2024 / 02 / over - 2 - 3 - of - jewish - israelis - oppose -
humanitarian-aid-to-palestinians-starving-in-gaza/.
100. Shay Hazkani og Tamir Sorek, Yes to Transfer: 82 % of Jewish Israelis
Back Expelling Gazans,Haaretz, magazine article (premium content), Heinta:
06.09.25, 2025, https://www.haaretz.com/israel-news/2025-05-28/ty-article-
magazine/.premium/yes- to- transfer- 82- of - jewish- israelis- back- expelling-
gazans/00000197-12a4-df22-a9d7-9ef6af930000.
101. Times of Israel Staff, Israel’s Jews think IDF tries not to hurt civilians in
Gaza; Arabs disagree poll,The Times of Israel, online news article, Heintað:
06.09.25, 2025, https://www.timesofisrael.com/israels-jews-think-idf -tries-
not-to-hurt-civilians-in-gaza-arabs-disagree-poll/.
59
til, er 64260, sum bendir á, at Heilsumálaráðið í Gasa hevur und-
irmett deyðstøl við 41%.102
Eftir 466 dagar við fólkamorðið, varð ein avtala gjørd um vápna-
hvíld, 15. januar 2025, millum Ísrael og Hamas.
Ben-Gvir, trygdarmálaráðharri í Ísrael, reypaði 14. januar á sosiala
miðlinum ”X” um, at hann við politiskum valdi, og saman við øðr-
um, í langa tíð hevur forðað fyri hesi vápnahvíld. Hetta brýtur
vesturlendsku frásøguna, um at tað er Hamas, sum er einasta forð-
ingin fyri friði.
Eftir at avtalan um vápnahvíld varð gjørd, men áðrenn vápnahvíld-
in kom í lag, herdi Ísrael átøkini í Gasageiranum og drap minst 142
palestinar í einans 4 dagar.103
19. januar kom vápnahvíldin í gildi. Vápnahvíldin er í trimum
stigum. Fyrsta stigið varir í 42 dagar.104
Fáar tímar áðrenn vápnahvíldin kom í gildi, kom Benjamin Net-
anyahu við útsøgnini:
If we must return to fighting, we will do that in new,
forceful ways105
Ein útsøgn, sum týðiliga ikki gevur vón um leingi varandi frið.
102. Jamaluddine, Zeina et al., Traumatic Injury Mortality in the Gaza Strip
from Oct 7, 2023, to June 30, 2024: A Capture–Recapture Analysis"“, The
Lancet, 2025, https://doi.org/10.1016/S0140-6736(24)02678-3.
103. CNN, One minute, they were celebrating Gaza’s ceasefire. The next, they
were killed, Heintað: 24. januar, 2025, 2025, https://edition.cnn.com/2025/
01/24/middleeast/gaza-israel-dead-ceasefire-child-intl/index.html.
104. Al Jazeera, Timeline: The path to the Israel-Hamas ceasefire deal in Gaza,
Heintað: 24. januar, 2025, 2025, https://www.aljazeera.com/features/2025/
1/19/timeline-the-path-to-the-israel-hamas-ceasefire-deal-in-gaza.
105. Al Jazeera, Israel-Hamas ceasefire in Gaza to take effect on Sunday morn-
ing, Heintað: 24. januar, 2025, 2025, https://www.aljazeera.com/news/2025/
1/18/israel-hamas-ceasefire-in-gaza-to-come-into-effect-sunday-morning.
60
21. januar byrjaði Ísrael at herða atsóknirnar á Vestara Áarbakka.
Jenin city og flóttafólkalegan í býnum eru harðast raktu økini í
hesi endurnýggjaðu drápskampanjuni. T verður sagt frá hesum
økjum, at ísraelskar herdeildir seta eld í hús og forða sløkkiliðum
at koma til økini at sløkkja eldarnar. Longu 23. Januar vóru 12
dripin og tíggjutals særd og hildin í varðhaldi.106
27. januar varð hildin ein “Holocaust og onnur fólkamorð”-dagur
í føroyum. Upprunaliga var væl umtókta bókin ”Marta Marta”
eftir Marjuni Syderbø Kjælnes á skrá til tiltakið. stutt fyri
tiltakið varð bókin tikin av skrá og avgjørt varð, at Gasa ikki
skuldi viðgerast, sum so, til tiltakið. Hetta fekk Amnesty Føroyar
at trekkja seg, sum viðfyriskiparar av tiltakinum. Stjórin í Námi
sigur, at Marjun sjálv hevur tikið bókina av skrá, men hetta er
ikki rætt sambært Marjuni. Hon er síðani boðin á fund við Nám
tveir dagar eftir tiltakið.107 T er týðiligt at tað eru kreftir,
sum gjarna vilja skumpa fólkamorðið í Gasa av dagskránni.
Spurningurin er, um tað er Ólavur í Geil, miðflokkamaður, og
fyriskipari av tiltakinum, ella um tað eru kreftir hjá Námi, sum
vilja tiga evnið burtur, ella bæði. Uttan mun til hvør tað er, hevur
Nám latið hesa broyting fara fram. Nám hevur tískil eitt ógvuliga
stórt forkláringsproblem, t.e. hví ein so týðandi viðspælari í
føroyska undirvísingarverkinum beinleiðis ella óbeinleiðis, heldur
vitan frá børnum og ungum um størstu humaniteru katastrofuna
í teirra tíð, eitt fólkamorð, sum verður framt í hesum døgum.
106. Al Jazeera, Israeli forces ‘block entrances to Jenin as deadly raid enters
fourth day, Heintað: 28. januar, 2025, 2025, https: / /www . aljazeera.com /
news/2025/1/24/israeli- forces- block- entrances- to- jenin- as- deadly - raid-
enters-fourth-day.
107. Frihedsbrevet, Holocaust dagur uttan Gasa Amnesty trekt seg sum
fyriskiparar, Heintað: 28. januar, 2025, 2025, https://frihedsbrevet.fo/holoca
ust-dagur-uttan-gasa-amnesty-trekt-seg-sum-fyriskiparar/.
61
Ísrael hevur áhaldandi brotið vápnahvíldina í bæði Libanon og
Gaza. Vápnahvíldin í Libanon kravdi, at Ísraelski herurin trekti
seg úr Libanon fyri ein ásettan dato, sum var 26. januar. Fresitin
varð síðani flutt til 18. februar. Hvørgin av hesum freistum varð
hildin.108 Eisini hevur Ísrael, ferð eftir ferð, framt bumbuálop á
Libanesiskt øki, síðani vápnahvíldin kom í lag. Hesi álop eru
væl minni og færri. Ísrael leggur eisini Hesbollah undir at bróta
vápnahvíldina, hóast Hesbollah hevur steðga sínum álopum.109
Innan ein mánað, eftir at vápnahvíldin í Gasa kom í lag, meldaði
Hamas út, at felagsskapurin hevði dokumenterað 269 brot á
vápnahvíldina í Gasa frá Ísraels síðu. Hesi eru millum annað
dráp, álop og at nokta humaniterari hjálp og heilivági inn í
Gasageiran.110. Uttan at vátta sannleikavirðið í hvørjum av
hesum sonevndu brotunum, og uttan at taka uppáhaldið hjá
Hamas fyri góða vøru, er eyðsýnt at Ísrael hevur framt brot á
vápnahvíldina. Ísrael hevur dripið og skaðað nógvar palestinar
síðan vápnahvíldin kom í gildi, og uppfyllir ikki sína skyldu at
loyva ásettu nøgdini av hjálp og útgerð inn í Gasageiran.111
27. juli 2025 kom Ísraelski menniskjarættindafelagsskapurin
108. Al Jazeera, Israel says troops will stay in five locations across southern
Lebanon, Heintað: 26. februar, 2025, 2025, https://www.aljazeera.com/news/
2025/2/17/lebanon-wary-israeli-military-will-not-meet-withdrawal-deadline.
109. Al Jazeera, Here’s how Israel is repeatedly violating the Lebanon ceasefire,
Heintað: 26. februar, 2025, 2025, https://www.aljazeera.com/news/2025/2/
9/heres-how-israel-is-repeatedly-violating-the-lebanon-ceasefire.
110. Robert Inlakesh, Breaking the Truce: Hamas Documents Some 270 Israeli
Ceasefire Violations, Heintað: 26. februar, 2025, febrúar 2025, https://www.
palestinechronicle.com/ breaking - the- truce - hamas - documents - some- 270-
israeli-ceasefire-violations/.
111. Al Jazeera, Did Israel Violate the Gaza Ceasefire? What to Know About
Hamas’s Pause, Heintað: 26. februar, 2025, febrúar 2025, https://www.alja
zeera.com/news/2025/2/11/did-israel-violate-the-gaza-ceasefire-what-to-
know-about-hamass-pause.
62
B’Tselem til niðurstøðuna at Ísrael fremur fólkamorð. Hetta var í
eini rapport við eyðsýnda navninum ”Our Genocide”.112
31. august 2025 kom International Association of Genocide
Scholars við somu niðurstøðu. At Ísrael fremur kríggsbrotsverk,
brotsverk móti mannaættini og fólkamorð.113
16. septembur 2025 gav ein óheft ST kanningarnevnd, við Navi
Pillay á odda, út eina rapport. Niðurstøðan er greið, nevniliga at
Ísrael fremur fólkamorð í Gasa.114
T er greitt, tað er ikki longur nakar fólkamorðsspurningur.
Spurningurin er svaraður!
Eftir tvey ár av fólkamorðinum í Gasa er talið av dripnum vaksi
ótrúliga nógv. Fleir enn 65.000 fólk eru dripin og fleiri enn
167.000 særd. Av teimum dripnu eru fleiri enn 18.000 børn. 562
neyðhjálparstarvsfólk eru dripin og 249 journalistar.115
Ein grein hjá The Guardian frá august 2025 vísir, við innlit í
tølum frá Ísraelska herinum, at minst 83% av teimum dripnu
112. B’Tselem (The Israeli Information Center for Human Rights in the
Occupied Territories), Our Genocide, Heintað: 4. septembur 2025, 2025, https:
//www.btselem.org/publications/202507_our_genocide.
113. International Association of Genocide Scholars (IAGS), IAGS Resolution
on the Situation in Gaza, Resolution PDF, passed August 31, 2025, Heinta:
04.09.25, 2025, https://genocidescholars.org/wp-content/uploads/2025/08/
IAGS-Resolution-on-Gaza-FINAL.pdf.
114. Commission of Inquiry on the Occupied Palestinian Territory, including
East Jerusalem, and Israel, Legal analysis of the conduct of Israel in Gaza
pursuant to the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of
Genocide, Heintað: 23.09.25, Office of the United Nations High Commissioner
for Human Rights (OHCHR), 2025, https://www.ohchr.org/sites/default/
files/documents / hrbodies /hrcouncil / sessions - regular / session60 /advance-
version/a-hrc-60-crp-3.pdf.
115. United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs,
Reported impact snapshot Gaza Strip (24 September 2025), Heintað: 26.09.25,
2025, https://www.ochaopt.org /content/reported- impact- snapshot- gaza-
strip-24-september-2025.
63
í Gasageiranum eru sivil. Hetta er við tølum, sum eru bygd á
Ísraelsku fatanina av hermonnum, ein allýsing sum vit vita ikki
hevur nak støði í altjóða lóg ella verulleikanum.116
Í septembur kom síðani ein grein frá The Guardian, sum endurtók
tøl frá óhefta ST stuðlaðu organisatiónini Acled sum vísa at yvir
93% av dripnu í Gasa eru sivil.117
Hetta eru lutfal, sum eru ósæð í stríðum í nýggjari tíð.
Eftir at Gaza Humanitarian Foundation, ein ísraelskt og amerik-
anskt stuðlaður felagsskapur, byrjaði at deila mat út í Gasa, eru
fleiri enn 2400 fólk eru dripin og fleiri enn 17.000 særd tey
royndu at fáa fatur á neyðhjálp.118. Felagsskapurin vísti seg at
vera ein úlvur í seyðaskinni, og úrslitini vóru marrulíknandi. T
sum best kann lýsast sum músafellur fyri menniskju, prógvaði enn
einaferð ómenniskjaligheitina handan fólkamorðið.
Í august legði Ísrael ætlanina fram at hertaka allan Gaza bý. Í
sambandi við hetta vóru álopini á Gasa bý herd týðandi.119 Hetta
álop á Gasa bý varð hert enn meira í septembur. Úrslitið av
hesum er massa burturflyting og neyð.
28. august framdi Ísrael álop á høvuðstaðin í Yemen. Premier
116. The Guardian, Revealed: Israeli military’s own data indicates civilian
death rate of 83% in Gaza war, Heintað: 26.09.25, 2025, https://www.theguar
dian.com/world/ng-interactive/2025/aug/21/revealed-israeli-militarys-own-
data-indicates-civilian-death-rate-of-83-in-gaza-war.
117. The Guardian, Civilians made up 15 of every 16 people killed by Israel
in Gaza since March, data suggests, Heintað: 26.09.25, 2025, https://www.
theguardian.com/world/2025/sep/19/civilians- made- up- 15- of - every - 16-
people-israel-killed-in-gaza-since-march-data-suggests.
118. United Nations, Humanitarian Situation Update 321, Gaza, 10 September
2025, Heintað: 25.09.25, 2025, https : / / www . un . org / unispal / document /
humanitarian-situation-update-321-gaza-10sep25/.
119. Paulin Kola, Israel pounds Gaza City in preparation for planned offensive,
Heintað: 27.09.25, BBC News, 2025, https://www.bbc.com/news/articles/
cvg478y8l09o.
64
ministarin í houthi stýrda partinum av Yemen varð dripin.120
Álopið var, sum flest øll onnur, eitt ólógligt álop á ein stjálvstøð-
ugan stat, og álopið hevði høgt sitandi politikkarar sum mál.
Hetta er sjálvandi ein heilt greið kríggsavbjóðing.
9. septembur møttust fleiri lykla figurar í Hamas í Qatar at taka
støðu til eitt vápnahvílda uppskot frá USA. Hesir hamasleiðararnir
vórðu raktir av Ísraelskum bumbum í Doha, vuðsstaðnum í
Qatar.121 Hetta er enn eitt ólógligt álop á ein sjálvstøðugan stat.
Keldulisti
Abraham, Yuval. ‘Lavender’: The AI machine directing Israel’s
bombing spree in Gaza. Heintað: 30. desembur, 2024, 2024.
https://www.972mag.com/lavender-ai-israeli-army-gaza/.
Al Jazeera. Does Israel have the right to self-defence in Gaza?
Heintað: 13. oktobur, 2024, 2023. https : / / www . aljazeera .
com/news/2023/11/17/does-israel-have-the-right-to-self-
defence-in-gaza.
120. The Guardian, Israeli airstrike kills Houthi prime minister in Yemen,
rebels say, Heintað: 04.10.25, 2025, https : / / www . theguardian . com/world
/ 2025 / aug / 30 / yemens - houthis - say - israeli - airstrike - killed - their - prime -
minister.
121. Josef Federman og John Gambrell, Israeli strike in Qatar targets Hamas
leaders as they weigh Gaza ceasefire proposal, Heintað: 04.10.25, Associated
Press News, 2025, https://apnews.com/article/qatar-explosion-doha-e319dd
51b170161372442831a8023db5.
65
Al Jazeera. Ex-UN official: Palestine-Israel two-state solution ’a
joke’ at UN. Heintað: 13. oktobur, 2024, 2023. https://www.
aljazeera.com/program/talk-to-al-jazeera/2023/11/9/ex-un-
official-palestine-israel-two-state-solution-a-joke-at-un.
.Failing Gaza: Pro-Israel bias uncovered behind the lens
of Western media. Heintað: 11. oktobur, 2024, 2024. https:
//www.aljazeera.com/news/2024/10/5/failing- gaza- pro-
israel-bias-uncovered-behind-the-lens-of-western-media.
.Fears of a ground invasion of Gaza grow as Israel vows
‘mighty vengeance’. Heintað: 1. oktobur, 2024, 2023. https:
//www.aljazeera.com/news/2023/10/7/world-is-watching-
fears-grow-of-a-massive-gaza-invasion-by-israel.
.Here’s how Israel is repeatedly violating the Lebanon
ceasefire. Heintað: 26. februar, 2025, 2025. https : / / www .
aljazeera . com / news / 2025 / 2 / 9 / heres - how - israel - is -
repeatedly-violating-the-lebanon-ceasefire.
.How Israel Has Repeatedly Rejected Hamas Truce Offers.
Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024. https://www.aljazeera.com/
features / 2024/ 1/ 22 /how - israel - has - repeatedly - rejected-
hamas-truce-offers.
.Iran attacks Israel with over 300 drones, missiles: What
you need to know. Heintað: 2. oktobur, 2024, 2024. https://
www.aljazeera.com/news/ 2024/4/14/iran- attacks- israel-
with-over-300-drones-missiles-what-you-need-to-know.
66
Al Jazeera. Israel says troops will stay in five locations across
southern Lebanon. Heintað: 26. februar, 2025, 2025. https :
/ / www . aljazeera . com / news / 2025 / 2 / 17 / lebanon - wary -
israeli-military-will-not-meet-withdrawal-deadline.
.Israel strikes Iran consulate in Syria’s capital Damascus:
What we know. Heintað: 2. oktobur, 2024, 2024. https://www.
aljazeera.com/news/2024/4/2/attack-on-iran-consulate-in-
damascus-what-do-we-know.
.Israel-Hamas ceasefire in Gaza to take effect on Sunday
morning. Heintað: 24. januar, 2025, 2025. https://www.aljaz
eera.com/news/2025/1/18/israel-hamas-ceasefire-in-gaza-to-
come-into-effect-sunday-morning.
.Israel’s attacks on Gaza: A guide. Heintað: 1. oktobur,
2024, 2024. https://www.aljazeera.com/news/2024/7/11/
israels-attacks-on-gaza-a-guide.
.Israeli forces ‘block entrances to Jenin as deadly raid
enters fourth day. Heintað: 28. januar, 2025, 2025. https://
www.aljazeera.com/news/2025/1/24/israeli- forces-block-
entrances-to-jenin-as-deadly-raid-enters-fourth-day.
.Israeli soldiers burn Gaza’s Kamal Adwan Hospital, force
hundreds to leave. Heintað: 29. desembur, 2024, 2024. https:
//www .aljazeera.com/news/2024/12/27/israeli- soldiers-
burn-gazas-kamal-adwan-hospital-force-hundreds-to-leave.
67
Al Jazeera. Syria Live News: Israel’s ’Unjustified Escalation
Harming Syria’s Recovery. Heintað: 15. desembur, 2024, 2024.
https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2024/12/15/
syria-live-news-israels-unjustified-escalation-harming-syrias-
recovery.
.Timeline: The path to the Israel-Hamas ceasefire deal in
Gaza. Heintað: 24. januar, 2025, 2025. https://www.aljazeera.
com/features/2025/1/19/timeline-the-path-to-the-israel-
hamas-ceasefire-deal-in-gaza.
.UN says Gaza Health Ministry death tolls in previous wars
‘credible’. Heintað: 2. oktobur, 2024, 2023. https://www.alja
zeera.com/news/2023/10/27/un-says-gaza-health-ministry-
death-tolls-in-previous-wars.
.White House walks back Biden’s claim he saw children
beheaded by Hamas. Heintað: 2. oktobur, 2024, 2023. https:
//www.aljazeera.com/news/2023/10/12/white-house-walks-
back-bidens-claim-he-saw-children-beheaded-by-hamas.
Albanese, Francesca. Anatomy of a Genocide: Report of the Special
Rapporteur on the situation of human rights in the Palestinian
territories occupied since 1967, Francesca Albanese*. Heint-
að: 7. oktobur, 2024. United Nations Human Rights Council,
2024. https://www.un.org/unispal/document/anatomy-of-a-
genocide-report-of-the-special-rapporteur-on-the-situation-
of-human-rights-in-the-palestinian-territory-occupied-since-
1967-to-human-rights-council-advance-unedited-version-a-
hrc-55/.
68
Amnesty International. ’You Feel Like You Are Subhuman’: Israel’s
Genocide Against Palestinians in Gaza. Heintað: 8. desembur,
2024. Amnesty International, 2024. https://www.amnesty.
org/en/documents/mde15/8668/2024/en/.
.Israel/Gaza conflict: Questions and Answers. Heintað: 7.
oktobur, 2024, 2014. https://www.amnesty.org/en/latest/
news/2014/07/israelgaza-conflict-questions-and-answers/.
.ISRAEL/GAZA OPERATION ‘CAST LEAD’: 22 DAYS
OF DEATH AND DESTRUCTION. Heintað: 7. oktobur,
2024. Amnesty International, 2009. https://www.amnesty.
org/en/documents/mde15/015/2009/en/.
.The Conflict in Gaza: A Briefing on Applicable Law, In-
vestigations, and Accountability. Heintað: 1. oktobur, 2024.
Amnesty International, 2009. https://www.amnesty.org/en/
documents/mde15/007/2009/en/.
Amnesty International Denmark. NGO’er sagsøger den danske stat
for at stoppe våbeneksport til Israel. Heintað: 12. oktobur,
2024, 2024. https://amnesty.dk/ngoer-sagsoger-den-danske-
stat-for-at-stoppe-vabeneksport-til-israel/.
Associated Press. How 2 debunked accounts of sexual violence on
Oct. 7 fueled a global dispute over Israel-Hamas war. Heintað:
7. oktobur, 2024, 2024. https://apnews.com/article/israel-
hamas- war - sexual - violence- zaka - ca7905bf9520b1e646f86d
72cdf03244.
69
Associated Press. What is Gaza’s Ministry of Health and how does
it calculate the war’s death toll? Heintað: 2. oktobur, 2024,
2023. https://apnews.com/article/israel-hamas-war-gaza-
health- ministry- health- death- toll- 59470820308b31f1faf73c
703400b033.
B’Tselem (The Israeli Information Center for Human Rights in the
Occupied Territories). Our Genocide. Heintað: 4. septembur
2025, 2025. https://www.btselem.org/publications/202507_
our_genocide.
BBC News. Gaza war: Where does Israel get its weapons? Heintað:
12. oktobur, 2024, 2024. https://www.bbc.com/news/world-
middle-east-68737412.
.Israel forced to release study on Gaza blockade. Heintað:
1. oktobur, 2024, 2012. https://www.bbc.com/news/world-
middle-east-19975211.
Breckmann, Óli. Hanus í hopla um jødahatur - Hamas í undir-
buksum í Gaza. Heintað: 11. oktobur, 2024, 2024. https://
www.vp.fo/news/hanus-i- hopla-um- joedahatur-hamas-i-
undirbuksum-i-gaza.
CNN. Lebanon’s Hezbollah fires projectiles into Israel amid
ceasefire. Heintað: 8. desembur, 2024, 2024. https://edition.
cnn.com/2024/12/02/middleeast/lebanon-hezbollah-israel-
projectiles-ceasefire-intl-latam/index.html.
70
CNN. One minute, they were celebrating Gaza’s ceasefire. The
next, they were killed. Heintað: 24. januar, 2025, 2025. https:
//edition.cnn.com/2025/01/24/middleeast/gaza-israel-dead-
ceasefire-child-intl/index.html.
.Why Israel captured Syria’s tallest mountain just hours
after Assad fell. Heintað: 15. desembur, 2024, 2024. https:
//edition.cnn.com/2024/12/14/world/israel-syria-golan-
mount-hermon-intl/index.html.
Commission of Inquiry on the Occupied Palestinian Territory,
including East Jerusalem, and Israel. Legal analysis of the
conduct of Israel in Gaza pursuant to the Convention on the
Prevention and Punishment of the Crime of Genocide. Heint-
að: 23.09.25. Office of the United Nations High Commissioner
for Human Rights (OHCHR), 2025. https://www.ohchr.org/
sites/default/files/documents/hrbodies/hrcouncil/sessions-
regular/session60/advance-version/a-hrc-60-crp-3.pdf.
Coordination of Humanitarian Affairs, United Nations Office for
the. Reported impact snapshot Gaza Strip (24 September
2025). Heintað: 26.09.25, 2025. https://www.ochaopt.org/
content/reported-impact-snapshot-gaza-strip-24-september-
2025.
Dalsgaard, Marjun. Høgni Hoydal vil heldur ikki fordøma ísraelsku
álopini í Gaza. https : / / kvf . fo / node / 167685. Heintað: 8.
oktobur, 2025. Kringvarp Føroya, 2023.
71
Electronic Intifada. NY Times found no 7 oktobur rape victims,
reporter admits. Heintað: 7. oktobur, 2024, 2024. https : / /
electronicintifada.net/blogs/ali-abunimah/ny-times-found-
no-7-oktobur-rape-victims-reporter-admits.
Fanon, Frantz. The Wretched of the Earth. New York: Grove Press,
1963.
Federman, Josef og John Gambrell. Israeli strike in Qatar targets
Hamas leaders as they weigh Gaza ceasefire proposal. Heintað:
04.10.25. Associated Press News, 2025. https://apnews.com/
article / qatar - explosion - doha - e319dd51b170161372442831a
8023db5.
Frihedsbrevet. Holocaust dagur uttan Gasa Amnesty trekt seg
sum fyriskiparar. Heintað: 28. januar, 2025, 2025. https://
frihedsbrevet.fo/holocaust-dagur-uttan-gasa-amnesty-trekt-
seg-sum-fyriskiparar/.
Haaretz. IDF Ordered Hannibal Directive on oktobur 7 to Prevent
Hamas Taking Soldiers Captive. Heintað: 2. oktobur, 2024,
2024. https://www.haaretz.com/israel-news/2024-07-07/ty-
article-magazine/.premium/idf-ordered-hannibal-directive-
on- oktobur- 7- to- prevent- hamas- taking - soldiers- captive/
00000190-89a2-d776-a3b1-fdbe45520000.
Hardigan, Richard. Polls Show Broad Support in Israel for Gaza’s
Destruction and Starvation. Heintað: 31. desembur, 2024,
2024. https : / / truthout . org / articles / polls - show - broad -
support-in-israel-for-gazas-destruction-and-starvation/.
72
Hazkani, Shay og Tamir Sorek. Yes to Transfer: 82 % of Jewish
Israelis Back Expelling Gazans.Haaretz, magazine article
(premium content). Heinta: 06.09.25, 2025. https : / / www .
haaretz.com/israel-news/2025-05-28/ty-article-magazine/
.premium / yes - to - transfer - 82 - of - jewish - israelis - back -
expelling-gazans/00000197-12a4-df22-a9d7-9ef6af930000.
Human Rights Watch. Extermination and Acts of Genocide: Israel
Deliberately Depriving Palestinians in Gaza of Water. Heint-
að: 20. desembur, 2024. Human Rights Watch, desember 2024.
https://www.hrw.org/sites/default/files/media_2024/12/
gaza1224web.pdf.
.Human Rights Council Special Session on the Occupied
Palestinian Territories, July 6, 2006: Human Rights Watch
written statement. Heintað: 1. oktobur, 2024, 2006. https://
www .hrw . org /news / 2006/ 07/ 05 /human - rights- council -
special-session-occupied-palestinian-territories-july-6-2006.
.Israel: 50 Years of Occupation Abuses. Heintað: 9. oktobur,
2024, 2017. https://www.hrw.org/news/2017/06/04/israel-
50-years-occupation-abuses.
.Killings of Palestinian Civilians during Operation Cast
Lead. Heintað: 7. oktobur, 2024. Human Rights Watch, 2009.
https : / / www . hrw . org / report / 2009 / 08 / 13 / white - flag -
deaths/killings-palestinian-civilians-during-operation-cast-
lead.
73
Human Rights Watch. Lebanon: Israel’s White Phosphorous Use
Risks Civilian Harm. Heintað: 13. oktobur, 2024, 2024. https:
//www.hrw.org/news/2024/06/05/lebanon-israels-white-
phosphorous-use-risks-civilian-harm.
.oktobur 7 Crimes Against Humanity, War Crimes by
Hamas-led Groups. Heintað: 2. oktobur, 2024, 2024. https :
/ / www . hrw . org / news / 2024 / 07 / 17 / oktobur - 7 - crimes -
against-humanity-war-crimes-hamas-led-groups.
Huynh, Benjamin Q et al. No evidence of inflated mortality
reporting from the Gaza Ministry of Health“. The Lancet 403,
nr. 10421 (2024): 23–24. https://doi.org/10.1016/S0140-
6736(23)02713-7.
Inlakesh, Robert. Breaking the Truce: Hamas Documents Some 270
Israeli Ceasefire Violations. Heintað: 26. februar, 2025, febrúar
2025. https://www.palestinechronicle.com/breaking-the-truc
e-hamas-documents-some-270-israeli-ceasefire-violations/.
International Association of Genocide Scholars (IAGS). IAGS
Resolution on the Situation in Gaza. Resolution PDF,
passed August 31, 2025. Heinta: 04.09.25, 2025. https : / /
genocidescholars.org/wp-content/uploads/2025/08/IAGS-
Resolution-on-Gaza-FINAL.pdf.
International Court of Justice. Application Of The Convention On
The Prevention And Punishment Of The Crime Of Genocide
In The Gaza Strip (South Africa V. Israel). Heintað: 9. oktob-
ur, 2024, 2024. https://www.icj-cij.org/sites/default/files/
case-related/192/192-20240126-ord-01-00-en.pdf.
74
International Court of Justice. Case Document Related to the
Situation in Palestine. Heintað: 9. oktobur, 2024, 2023. https:
//www.icj-cij.org/sites/default/files/case-related/192/192-
20231228-app-01-00-en.pdf.
.Legal Consequences arising from the Policies and Practices
of Israel in the Occupied Palestinian Territory, including East
Jerusalem: Summary of the Judgement of 19 July 2024. Heint-
að: 9. oktobur, 2024. International Court of Justice, 2024.
https:/ /www.icj- cij.org /sites/default/files/case- related/
186/186-20240719-sum-01-00-en.pdf.
.Legal Consequences of the Construction of a Wall in the
Occupied Palestinian Territory [English og French]. Advisory
Opinion, International Court of Justice, 9 July 2004. Júlí 2004.
https://www.icj-cij.org/en/case/131.
International Criminal Court. Situation in the State of Palest-
ine: ICC Pre-Trial Chamber I issues warrant of arrest
for Mohammed Diab Ibrahim Al-Masri (Deif). Heintað: 8.
desembur, 2024, 2024. https : / / www . icc - cpi . int / news /
situation - state - palestine - icc - pre - trial - chamber - i - issues -
warrant-arrest-mohammed-diab-ibrahim.
.Situation in the State of Palestine: ICC Pre-Trial Chamber
I rejects the State of Israel’s challenges to jurisdiction and
issues warrants of arrest for Benjamin Netanyahu and Yoav
Gallant. Heintað: 8. desembur, 2024, 2024. https://www.icc-
cpi.int/news/situation-state-palestine-icc-pre-trial-chamber-
i-rejects-state-israels-challenges.
75
International Criminal Court. Statement of ICC Prosecutor Karim
A.A. Khan KC: Applications for Arrest Warrants in the
Situation in the State of Palestine. Heintað: 9. oktobur, 2024,
2024. https : / / www . icc - cpi . int / news / statement - icc -
prosecutor-karim-aa-khan-kc-applications-arrest-warrants-
situation-state.
Israel Ministry of Foreign Affairs. 260 General Assembly Resolution
46-86- Revocation of Resolution 3379- 16 December 1991- and
statement by President Herzog: VOLUME 11-12: 1988-1992.
Heintað: 7. oktobur, 2024, 1991. https://web.archive.org/
web/20110603181644/http://www.mfa.gov.il/MFA/Forei
gn%20Relations/Israels%20Foreign%20Relations%20since%
201947/1988-1992/260%20General%20Assembly%20Resoluti
on%2046-86-%20Revocation.
Jamaluddine, Zeina et al. Traumatic Injury Mortality in the
Gaza Strip from Oct 7, 2023, to June 30, 2024: A Capt-
ure–Recapture Analysis"“. The Lancet, 2025. https://doi.org/
10.1016/S0140-6736(24)02678-3.
Jazeera, Al. Did Israel Violate the Gaza Ceasefire? What to Know
About Hamas’s Pause. Heintað: 26. februar, 2025, febrúar
2025. https://www.aljazeera.com/news/2025/2/11/did-
israel - violate - the - gaza - ceasefire - what - to - know - about -
hamass-pause.
Jerusalem Post Staff. Former CIA Director: Israel Pager Attack ’a
Form of Terrorism’. Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024. https:
//www.jpost.com/breaking-news/article-821315.
76
Khatib, Rasha et al. Counting the dead in Gaza: difficult but
essential“. The Lancet 404, nr. 10449 (2024): 237–238. https:
//doi.org/10.1016/S0140-6736(24)01169-3.
Kola, Paulin. Israel pounds Gaza City in preparation for planned
offensive. Heintað: 27.09.25. BBC News, 2025. https://www.
bbc.com/news/articles/cvg478y8l09o.
Law for Palestine. Law for Palestine Releases Database with 500+
Instances of Israeli Incitement to Genocide Continuously
Updated. Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024. https: //law4pal
estine.org /law- for- palestine- releases- database- with- 500-
instances- of - israeli - incitement - to - genocide- continuously -
updated/.
Levy, Gideon. The Killing of Gaza: Reports on a Catastrophe. New
York, NY: Verso, 2024. isbn: 9781804297506.
Lindenskov, Eirikur. Landsstýrið við fráboðan viðvíkjandi støðuni í
Ísrael og Gasa. Heintað: 1. oktobur, 2024, 2023. https://in.fo/
news-detail/landsstyrid-vid-frabodan-vidvikjandi-stoeduni-
i-israel-og-gasa.
Løgmansskrivstovan. Frágreiðing løgmans á ólavsøku 2024. Heint-
að: 2. oktobur, 2024, 2024. https : / / landsstyri . cdn . fo /
savn/ol0l4gf3/olavssoekufragreiding-loegmans-2024.pdf?s=
fMYE_YhEjoEIKxDZdjzV6pUp5yE.
Medecins Sans Frontieres. Gaza: Life In a Death Trap. Heintað:
20. desembur, 2024. Medecins Sans Frontieres, desember 2024.
https://www.msf.org/life-death-trap-gaza-palestine.
77
Middle East Eye. Hamas in 2017: The Document in Full. Heintað:
9. oktobur, 2024, 2017. https : / / www . middleeasteye . net /
news/hamas-2017-document-full.
Mokhiber, Craig. The Beginning of the End of Israel. Heintað: 13.
oktobur, 2024, 2024. https://mondoweiss.net/2024/10/the-
beginning-of-the-end-of-israel/.
Morris, Benny. The Birth of the Palestinian Refugee Problem
Revisited. 2nd. Cambridge, UK: Cambridge University Press,
2004. isbn: 9780521009676.
Ofir, Jonathan. Over 2/3 of Jewish Israelis oppose humanitarian
aid to Palestinians starving in Gaza.Mondoweiss, blog post.
Heintað: 06.09.25, 2024. https://mondoweiss.net/2024/02/
over- 2- 3- of - jewish- israelis- oppose- humanitarian - aid- to-
palestinians-starving-in-gaza/.
Pappe, Ilan. Ten Myths About Israel. London, UK: Verso Books,
2017. isbn: 978-1-78478-262-7.
Patursson, Steinar. Føroyingar hava størst álit á Kringvarpinum.
Heintað: 11. oktobur, 2024, 2021. https://www.dimma.fo/
grein/foroyingar-hava-storst-alit-a-kringvarpinum.
Pew Research Center. Israeli Views of the Israel-Hamas War.
Report, Pew Research Center. Heintað: 06.09.25, 2024. https:
//www.pewresearch.org/global/2024/05/30/israeli-views-of-
the-israel-hamas-war/.
78
Qouta, S., R. L. Punamäki og E. El Sarraj. "Prevalence and
determinants of PTSD among Palestinian children exposed
to military violence"“. European Child & Adolescent Psychia-
try 12, nr. 6 (desember 2003): 265–272. https://doi.org/10.
1007/s00787-003-0328-0.
Rás 2. Gesturin #18 Sjurður Skaale. Givið út 31. january, 2024,
2024. https://www.ras2.fo/gesturin-18-sjurdur-skaale/.
Reuters. Israel revises Hamas attack death toll to ’around 1,200’.
Heintað: 2. oktobur, 2024, 2023. https://www.reuters.com/
world/middle- east/israel- revises- death-toll- oct- 7-hamas-
attack-around-1200-2023-11-10/.
.U.N. commission accuses Israel of obstructing Oct. 7
probe. Heintað: 2. oktobur, 2024, 2024. https://www.reuters.
com / world / middle - east / un - commission - accuses - israel -
obstructing-oct-7-probe-2024-04-16/.
Skaale, Sjúrður. Israel er Mellemøstens lys. Heintað: 7. oktobur,
2024, 2024. https://www.dansketaler.dk/tale/sjurdur-skaale
s-tale-ved-folketingets-afslutningsdebat.
Tanno, Sophie. Israeli military says it killed Hamas chief
Mohammed Deif in Gaza last month. Heintað: 8. desembur,
2024, 2024. https://edition.cnn.com/2024/08/01/middleeast/
idf-eliminated-mohammed-deif-intl/index.html.
The Grayzone. Western media concocts ‘evidence’ UN report on
Oct 7 sex crimes failed to deliver. Heintað: 7. oktobur, 2024,
2024. https://thegrayzone.com/2024/03/07/media-concocts-
un-hamas-rape-report/.
79
The Guardian. Civilians made up 15 of every 16 people killed by
Israel in Gaza since March, data suggests. Heintað: 26.09.25,
2025. https://www.theguardian.com/world/2025/sep/19/
civilians- made- up- 15- of -every- 16- people-israel- killed- in-
gaza-since-march-data-suggests.
.Israeli airstrike kills Houthi prime minister in Yemen, re-
bels say. Heintað: 04.10.25, 2025. https://www.theguardian.
com / world / 2025 / aug / 30 / yemens - houthis - say - israeli -
airstrike-killed-their-prime-minister.
.Israeli forces in Gaza ‘use civilians as human shields’
against possible booby-traps. Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024.
https://www.theguardian.com/world/article/2024/aug/14/
israeli-forces-in-gaza-use-civilians-as-human-shields-against-
possible-booby-traps.
.Revealed: Israeli military’s own data indicates civilian de-
ath rate of 83% in Gaza war. Heintað: 26.09.25, 2025. https:
//www.theguardian.com/world/ng-interactive/2025/aug/
21/revealed- israeli- militarys- own- data- indicates- civilian-
death-rate-of-83-in-gaza-war.
.Revealed: Israeli spy chief ‘threatened’ ICC prosecutor over
war crimes inquiry. Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024. https://
www.theguardian.com/world/article/2024/may/28/israeli-
spy-chief-icc-prosecutor-war-crimes-inquiry.
The Times of Israel. Poll: Support for Hamas on the Rise Among
Palestinians, Now Double Fatah’s. Heintað: 9. oktobur, 2024,
2024. https : / / www . timesofisrael . com / poll - support - for -
hamas-on-the-rise-among-palestinians-now-double-fatahs/.
80
The Times of Israel. Smotrich stands by ’misunderstood’ comment
seeming to justify Gaza starvation. Heintað: 12. oktobur, 2024,
2024. https://www.timesofisrael.com/smotrich-stands-by-mi
sunderstood-comment-seeming-to-justify-gaza-starvation/.
Time Magazine. The U.S. Government Had Nelson Mandela on
Terrorist Watch Lists Until 2008. Here’s Why. Heintað: 9.
oktobur, 2024, 2018. https : / / time . com / 5338569 / nelson -
mandela-terror-list/.
Times of Israel Staff. Israel’s Jews think IDF tries not to hurt
civilians in Gaza; Arabs disagree poll.The Times of Israel,
online news article. Heintað: 06.09.25, 2025. https://www.
timesofisrael.com/israels- jews- think- idf -tries- not- to- hurt-
civilians-in-gaza-arabs-disagree-poll/.
United Nations. At Emergency Special Session, General Assembly
Overwhelmingly Backs Membership of Palestine to United
Nations, Urges Security Council Support Bid. Heintað: 2024-
10-09, 2024. https://press.un.org/en/2024/ga12599.doc.htm.
.Convention on the Prevention and Punishment of the
Crime of Genocide. Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024. https:
//www.un.org/en/genocideprevention/documents/atrocity-
crimes/Doc.1_Convention%20on%20the%20Prevention%
20and % 20Punishment % 20of % 20the % 20Crime % 20of %
20Genocide.pdf.
.Elimination of all forms of racial discrimination: Zionism
as racism GA resolution. Heintað: 7. oktobur, 2024, 1975.
https://www.un.org/unispal/document/auto-insert-181963/.
81
United Nations. Humanitarian Situation Update 321, Gaza, 10
September 2025. Heintað: 25.09.25, 2025. https://www.un.
org/unispal/document/humanitarian-situation-update-321-
gaza-10sep25/.
.Ninety Per Cent of War-Time Casualties Are Civilians,
Speakers Stress, Pressing Security Council to Fulfil Responsi-
bility, Protect Innocent People in Conflicts. Heintað: 9. oktob-
ur, 2024, 2022. https://press.un.org/en/2022/sc14904.doc.
htm.
.Report of the Independent International Commission of
Inquiry on the Occupied Palestinian Territory, including East
Jerusalem, and Israel. https://documents.un.org/doc/undoc/
gen/n24/262/79/pdf /n2426279.pdf. Heintað: 11. oktobur,
2024, 2024.
.Right of peoples to self-determination/Struggle by all
available means GA resolution. Heintað: 9. oktobur, 2024,
2024. https://www.un.org/unispal/document/auto-insert-
184801/.
United Nations Human Rights Council. Detailed findings
of the independent international commission of inquiry
on the protests in the Occupied Palestinian Territory.
Report A/HRC/40/74/CRP.2. United Nations Human Rights
Office of the High Commissioner, 2019. https://www.ohchr.
org/sites/default/files/HRBodies/HRC/RegularSessions/
Session40/Documents/A_HRC_40_74_CRP2.pdf.
82
United Nations Regional Information Centre for Western Europe.
South Africa vs Israel: 13 other countries intend to join the
ICJ case“. Heintað: 12. oktobur, 2024, 2024. https://unric.
org/en/south-africa-vs-israel-12-other-countries-intend-to-
join-the-icj-case/.
Washington Post. Israel Airstrike Hits Gaza Hospital and Tent
Camp, Sparking Fire. Heintað: 14. oktobur, 2024, 2024. https:
/ / www . washingtonpost . com / world / 2024 / 10 / 14 / israel -
airstrike-gaza-hospital-tent-camp-fire/.
Watson Institute for International and Public Affairs. Summary of
Findings. Heintað: 9. oktobur, 2024, 2024. https://watson.
brown.edu/costsofwar/papers/summary.
ynetnews. Racism in Israel on the rise. Heintað: 31. desembur,
2024, 2007. https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-
3480345,00.html.
A Orðalistar
A.1 Filtur orð
”palestina”, ”ísrael”, ”hesbollah”, ”hisbollah”, ”hezbollah”, ”gasa”,
”gaza”, ”vestara áarbakka”, ”vestara áarbakki”, ”hamas”, ”islamisk
jihad”, ”iran”, ”sýria”, ”syria”, ”houthi”, ”yemen”
A.2 Fyrireikandi greining 1
Ísrael: ”ísrael”
Palestina: ”palestina”
Gasa: ”gasa”, ”gaza”, ”gazageirin”, ”gasageirin”, ”gazageiranum”,
83
”gasageiranum”
Vestari Áarbakki: ”vestara áarbakka”, ”vestara áarbakki”, ”vest-
araáarbakka”, ”vestariáarbakki”
A.3 Fyrireikandi greining 2
Hamas: ”hamas”
IDF/Ísraelski herurin: ”idf”, ”ísraelski herurin”, ”ísraelskir her-
menn”, ”ísraelska herin”
fólkamorð: ”fólkamorð”, ”fólkadráp”, ”fólkamorðið”, ”fólkadrápið”
yvirgangur: ”yvirgangur”, ”yvirgangsatsókn”, ”yvirgangsálop”,
”terrorisma”, ”yvirgansfelagsskapur”, ”yvirgangsfelagsskapinum”,
”yvirgangsfelasskap”, ”yvirgangsbólk”, ”yvirgangsbólkurin”, ”yvir-
gangsbólkur”, ”yvirgangsbólkinum”
Dripin: ”dripið”, ”dripnir”, ”dripin”
Deyð: ”deyð”, ”deyðir”
Bumbuálop/Bumbur/Rakettir: ”bumbuálop”, ”bumbur”,
”bumbum”, ”rakettir”, ”rakettirnar”, ”rakettin”, ”bumban”
Ísraelska stjórnin/Ísraelskir leiðarar: ”ísraelska stjórnin”,
”ísraelski staturin”, ”ísraelskir leiðarar”, ”ísraelski leiðarin”
Sameindu Tjóðir: ”sameindu tjóðir”, ”sameindu tjóðum”, st
A.4 Nærleikagreining landabólka orðalisti
Palestina: ”palestinar”, ”palestinsk”, ”í gasa”, ”í gaza”, ”í palest-
ina”, ”í palestinska”
Ísrael: ”ísraelar”, ”ísraelsk”, ”7 oktober”, ”í ísrael”, ”í ísraelska”
B R Kota
Kotan er skriv av undirritaða við hjálp og ískoyti frá ChatGPT
84
B.1 Greina filtur og upprudding
1library( tidyve rs e )
2library( tidytext )
3library( purrr )
4
5load( kv fa rt icl es . RData )
6
7# clean up data
8greinar <- tibble ( article = art icles _ all $ article_text ,
author = articles _ all $ author_text)
9
10 greinar_done <- g re in ar % >%
11 mut at e ( ar ti cl e = map _chr ( art icle , ~ paste (. x ,
collapse = ) )) % >%
12 mutate ( article _id = row _ number())
13
14 greinar_done$article <- tolower(gsub( [[: punct :]] ’’,
’’’, greinar _done$article))
15
16 filtered_greinar <- greinar_do ne % >%
17 fil te r ( str _d et ect ( ar ticle , paste (filter_words ,
collapse = |)))
18
19 filtered_greinar$author <- sapply (filtered_greinar$
author , function( x) x [2])
20
21
22 combined_string <- paste (filtered_greinar$article ,
collapse = )
23 combined_string <- tolower ( combined _string)
24
25 combined_string <- gsub( [[: punct :]] ’’,’’’’, combined
_string)
85
B.2 vundar
1countplot <- filtered_g re in ar % >%
2group _by( a ut hor ) % >%
3summ ar is e ( count = n () ) % >%
4arr an ge ( d esc ( count) )
5
6countplot$author <- as .factor( co untp lo t $author)
7
8Percentage_author <- c ou nt pl ot % >%
9mut ate ( perc en ta ge = ( co un t / sum (count ) ) *100)
10
11 oneperson <- Percentage_a ut ho r [1 , 3]
12 threepersons <- sum ( P er cent age _author [1:3 , 3])
13 fivepersons <- sum ( P ercen ta ge _auth or [1:5 , 3])
B.3 Fyrireikandi greining 1
1word_map _ df <- en fr am e ( wor d _mapping , name = category
, value = words) % >%
2unn est ( w ords )
3
4word_ freq ue ncy <- word_map _ df % >%
5ro ww ise () % >%
6mutate(count = str _ cou nt (combined_s tring , w ord s ) ) % >%
7group _by(category) % >%
8summ ar is e ( tot al _ count =sum(c ount ) , . g ro up s = d ro p )
% >%
9arr an ge ( desc ( total _ cou nt ) )
B.4 Fyrireikandi greining 2
1word_map _df1 <- en fr am e ( word _mapping1 , name =
category’’, value = words ) % >%
2unn est ( w ords )
86
3
4word_freq uency 1 <- word_map_d f1 % >%
5ro ww ise () % >%
6mutate(count = str _ cou nt (combined_s tring , w ord s ) ) % >%
7group _by(category) % >%
8summ ar is e ( tot al _ count =sum(c ount ) , . g ro up s = d ro p )
% >%
9arr an ge ( desc ( total _ cou nt ) )
B.5 Nærleika greining
1#tokenization
2tokens <- tibble(text = combined_s tr in g ) % >%
3unnest_to ke ns ( word , text)
4
5n<- 5
6
7get _ context <- funct io n (text , word , n ) {
8pattern <- paste0( ( \\ b ( ?: \\ w + \\ b \\ W +) {0 , , n , ’’})
\\ b ( ’’, word , ) \\ b ( \\ W + (? :\ \ w + \\ b \\ W *) {0 , ’’, n ,
’’}) )
9
10 matches <- str _ e xt ra ct _ all (text , pattern , simplify =
TRUE)
11
12 return(matches)
13 }
14
15
16 combined_instance_groups <- list (
17 group1 = group1_instance_words ,
18 group2 = group2_instance_words
19 )
20
21
22 combined_country_groups <- list (
87
23 pale st ine _group = group1_country_words ,
24 israel_group = group2_country_words
25 )
26
27
28 instance_word _group _counts <- list()
29
30
31 for ( group _name in names (combined_instance_gr oups )) {
32
33 current_instance_words <- combined_instance_groups[[
group _name ]]
34
35 all _ contexts <- unlist(lapply(current_instance_words ,
function(instance_wor d ) {
36 get _ cont ex t ( combin ed _string , in stance _word , n)
37 }) )
38
39 group _country_counts < - c ()
40
41 for (country_group_name in names(combined_country_
groups)) {
42
43 current_country_words <- combined_country_groups[[
country_group _name ]]
44
45 total _ c oun t <- sum (sapply(current_country_words ,
function( word ) {
46 sum ( str _ count (all _ contexts , fi xed ( word ) ))
47 }) )
48
49 group _country_count s [ country _group_name] <- total_
count
50 }
51
52 instance_word_group_co unt s [[ grou p _name ]] <- group _
88
country_counts
53 }
54
55 results <- do .call(rbind ,lapply(names(instance_word_
group _counts), function(instance_gro up _name ) {
56 data.frame (
57 instance_group = ins ta nc e _group_name ,
58 country_group = names (instance_word_g roup _counts[[
instance_group _name ]]) ,
59 count =as .vector(instance_word_group _counts[[
instance_group _name ]])
60 )
61 }) )
89